Είναι αυτοδιοίκητο το Άγιο Όρος;

Είναι αυτοδιοίκητο το Άγιο Όρος;
Σάββατο, 14 ∆εκεμβρίου 2013

∆ημοσιεύθηκε στις 14/12/2013 στην ιστοσελίδα «romfea»
Γράφει ο ∆ιογένης Καραγιαννακίδης, ∆ρ. Νομικής, δικηγόρος

Εδώ και κάποια χρόνια το Άγιον Όρος βιώνει κατάλυση τού αυτοδιοικήτου του από το ελληνικό κράτος.

Ο λόγος για την υπόθεση της Μονής Εσφιγμένου. Το Άγιον Όρος έλαβε ομόφωνα μία απόφαση το 2002, να διαλυθεί η ομάδα που κατείχε την Μονή και να απομακρυνθεί από τον τόπο.

Η απόφασή του αυτή επικυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Από πλευράς του το Οικουμενικό Πατριαρχείο έλαβε όμοια απόφαση και πιέζει αδιαλείπτως προς την ίδια κατεύθυνση. Εντούτοις, η Ελληνική Πολιτεία που έχει την εκτελεστική αρμοδιότητα δεν ενεργεί.

Έτσι, παρά την ομόφωνη βούληση όλων των Μονών (και του Πατριαρχείου) η απόφασή τους δεν εκτελείται μέχρι στιγμής.

Η Ιερά Κοινότητα και η Μονή Μεγ. Λαύρας για τον νέο Ηγούμενο της Μονής Εσφιγμένου

Τό Γράμμα τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος (Α)

Ενθρόνιση του νέου Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου Αρχιμ. Βαρθολομαίου

Λόγος ἐνθρονιστήριος

Πανοσιολογιώτατοι Ἅγιοι Ἀντιπρόσωποι oἱ ἐκπροσωποῦντες τὴν Ἱερὰν Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους,

Πανοσιολογιώτατοι Ἅγιοι Καθηγούμενοι

Ἐξοχώτατε Κύριε Διοικητά τοῦ Ἁγίου Ὄρους

Ὁσιώτατοι Πατέρες καὶ ἀδελφοὶ

Εὐλαβεῖς προσκυνηταί     

Ἐκ βάθους ψυχῆς, ἔμπλεως συγκινήσεως, δέους καὶ εὐγνωμοσύνης, ἡ ταπεινότης μου εὐχαριστοῦσα τὸν Ἅγιο Θεὸ, ἐπαναλαμβάνει κατὰ τὴν σπουδαία αὐτὴ στιγμή, ἐκ προσώπου συμπάσης τῆς ἐσφιγμενιτικῆς ἀδελφότητος τὸ τοῦ Προφητάνακτος:

«Ἐξομολογήσομαί σοι, Κύριε, ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου, καὶ ἐναντίον ἀγγέλων ψαλῶ σοι, ὅτι ἤκουσας πάντα τὰ ῥήματα τοῦ στόματός μου. προσκυνήσω πρὸς ναὸν ἅγιόν σου καὶ ἐξομολογήσομαι τῷ ὀνόματί σου ἐπὶ τῷ ἐλέει σου καὶ τῇ ἀληθείᾳ σου, ὅτι ἐμεγάλυνας ἐπὶ πᾶν τὸ ὄνομα τὸ ἅγιόν σου». Ψαλ. 137,1,2

Δοξολογῶν καὶ εὐλογῶν τὸν Θεὸ καὶ ἔχων ἐνώπιόν μου τὸ ἀγαπημένο πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, μὲ πίστι καὶ ἀφοσίωσι ἀκολουθῶ τὴν ἔκβαση τοῦ θελήματος τῶν ὁσιωτάτων ἐσφιγμενιτῶν πατέρων, οἱ ὁποῖοι διὰ τῶν τιμίων ψήφων τους μοῦ ἀνέθεσαν παμψηφεί τὴν καθηγεσία τῆς καθ' ἡμᾶς Σεβασμίας Βασιλικῆς, Πατριαρχικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τοῦ Ἐσφιγμένου.

Λόγος Καθηγουμένου κατά την επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου στο κονάκι

Λόγος τοῦ Καθηγουμένου μας ἀρχιμ. Βαρθολομαίου ἐπι τῆ ἐπισκέψει τοῦ Παναγιωτάτου στό Ἀντιπροσωπεῖο τῆς Μονῆς μας

Παναγιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα!

ὅλοι Σᾶς περιμέναμε στό ταπεινό Κονάκι τῆς Ἐσφιγμένου, ἀλλά κανείς δέν ἐφαντάζετο πῶς θα ἐξελίσσοντο ἐντέλει τά πράγματα. Ὑπελογίζαμε μέ τόν Γέροντα τίς ἡμέρες πού θά εἴχαμε τήν ὑψηλή τιμή τῆς ἐδῶ παρουσίας Σας καί προσπαθούσαμε νά καλύψουμε τίς ποικίλες ἐπείγουσες ἀνάγκες ἐντός καί ἐκτός Ἁγίου Ὄρους, ὥστε νά εἴμαστε ὅλοι μαζί ἐδῶ σήμερα. Ἤδη ἀπό καιρό ὁ Γέροντας ἀδημονοῦσε καί ὀργάνωνε τά πάντα γιά τήν ὑποδοχή, ὅπως καί τίς προηγούμενες φορές.

Ὁ Ἅγιος Θεός ἔδωσε ἄλλη τροπή καί τό ἀποτέλεσμα εἶναι, στή θέση τοῦ Γέροντα και εἰς διαδοχήν του νά Σᾶς προσφωνεῖ ἕνας μέχρι πρό τινος ὑποτακτικός του, ἐν θαυμασμῷ ἀλλά και ἀμηχανίᾳ. Θαυμάζουμε γιά πολλά τίς τελευταῖες ἡμέρες  Παναγιώτατε. Θαυμάζουμε γιά τήν μακαριότητα και διαύγεια και ἡσυχία ἐν τῇ ὁποίᾳ ἐκοιμήθη ὁ Γέροντας, γιά τήν ἐπιρροή πού ἤσκησε στήν ἀδελφότητα ἡ κοίμησή του, γιά τήν συγκυρία κατά τήν ὁποία συνέβη, γιά τήν ἔνταση τῆς ἀγάπης και τοῦ αἰσθήματος ἑνότητος πού μᾶς πλημμυρίζουν ἀπό τῆς κοιμήσεώς του, γιά τήν σύμπτωση τῆς ἡμέρας τῆς ἐκλογῆς νέου Καθηγουμένου μέ τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ μαθητοῦ τῆς ἀγάπης, τοῦ Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, γιά τήν ποικιλοτρόπως ἐκφραζομένη ἀγάπη τοῦ κόσμου ἔναντι τῆς ἀδελφότητος, ἀλλά κυρίως γιά τήν σύμπτωση ὅλων αὐτῶν μέ τήν ἔλευση τῆς Παναγιότητός Σας λίγες μόλις ἡμέρες μετά.

Λόγος του Πατριάρχου προς τους Ηγουμένους και την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους

Για το ζήτημα της Μονής Εσφιγμένου, τον κεκοιμημένο Ηγούμενο και τον νέο Ηγούμενο, καθώς και για όλα τα προβλήματα του Άθω  μίλησε σήμερα στην Πανηγυρική Διπλή Ιερά Σύναξη των Ηγουμένων και Αντιπροσώπων στις Καρυές του Αγίου Όρους ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ. Για την Μονή Εσφιγμένου ανέφερε: 

Ακόμη μια τελεσίδικη καταδίκη για τους καταληψίες

Σήμερα το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης κατεδίκασε τελεσίδικα τους καταληψίες του Κονακίου της Μονής μας για τις βαρειές σωματικές βλάβες που είχαν προκαλέσει σε μέλη της διοίκησης της Μονής αλλά και για τα όπλα που είχαν και χρησιμοποίησαν.

Αυτή είναι η 28η περίπτωση απόφασης/πράξης στη μακρά σειρά που σχηματίστηκε μέχρι σήμερα σε βάρος της κατάληψης.

Δεν θα διερωτηθούμε αν η Πολιτεία θα συναισθανθεί έστω τώρα το πρόβλημα. Το ερώτημα τίθεται από μόνο του.

Οι πρόσφατες εξελίξεις, δηλ. η ρίψη μολότωφ από τους καταληψίες κατά αστυνομικών και δικαστικού επιμελητή και η παρά ταύτα εντυπωσιακή αδράνεια του κράτους αλλά και κάποια δημοσιεύματα, έδειξαν ένα πράγμα: ότι υπάρχει ένα παρακράτος που εμποδίζει το κράτος.

Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου διαβεβαιώνει ότι δεν πτοείται από το παρακράτος, αλλά αντιθέτως ενδυναμούται. Κάποια στιγμή το κράτος θα αποδειχθεί ισχυρότερο. Άλλωστε η αναφορά μας είναι στο Θεό και την Παναγία. Από εκεί αντλούμε υπομονή και κουράγιο.

Ανακοίνωση της Μονής Εσφιγμένου για την επίθεση με μολότωφ και εκρηκτικό μηχανισμό στις Καρυές

Οι Καρυές του Αγίου Όρους σήμερα, 29.7.13, έζησαν επίθεση με εκρηκτικά και μολότωφ. Εκατό μέτρα από τον πανίερο ναό του Πρωτάτου καί την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους οι καταληψίες των κτηρίων της Μονής μας αρνήθηκαν την παράδοση του κατειλημμένου τμήματος του Αντιπροσωπείου των Καρυών σε δικαστικό επιμελητή που ήλθε να εκτελέσει τελεσίδικη δικαστική απόφαση ασφαλιστικών μέτρων και του έριξαν τρείς μολότωφ και έναν εκρηκτικό μηχανισμό.

Η μέρα πέρασε αναμένοντας αστυνομικές ενισχύσεις οι οποίες τελικά ίσως και να μην επαρκούν για την απλή φύλαξή μας.

Περί των ψευδομαρτύρων ζηλωτών

“Τρείς σταυρούς επήξατο εν Γολγοθά ο Πιλάτος· δύο τοις ληστεύσασι και ένα του Ζωοδότου”. Ο ένας (τού Ζωοδότου) είναι ο Σταυρός της αγάπης, ο άλλος της μετανοίας και ο τρίτος του θράσους.

Την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης η ανώτερη αρετή ήταν η τήρηση του νόμου. Η μεγαλύτερη δε υποκρισία, ήταν η υποκρισία της δήθεν τηρήσεώς του. Η υποκρισία είναι η μεγαλύτερη ασθένεια, αν λάβουμε υπ’ όψη μας την στάση του Κυρίου απέναντι στους υποκριτές. Βλέπουμε, δηλαδή, τον Χριστό να αντιμετωπίζη με ευσπλαχνία τους αμαρτωλούς, και αντίθετα δείχνει μεγάλη αυστηρότητα στους υποκριτές - φαρισαίους. Και για μεν τους πρώτους είπε: ήλθα για να σώσω το απολωλός, για δε τους υποκριτές εξεστόμισε τα φοβερά ουαί.

Στις ημέρες μας, εποχή, ιστορικώς, της Κ.Δ., κατά την οποία δεσπόζει ο Σταυρός και η Ανάσταση του Κυρίου, μεγίστη δε εντολή είναι η αγάπη και ύψιστο δείγμα της αγάπης το μαρτύριο - θυσία, στην εποχή μας, λοιπόν, η μεγαλύτερη υποκρισία είναι η υποκρισία ότι είναι κανείς σταυρωμένος ή μάρτυρας ή διωκόμενος.

Δηλαδή, παρατηρείται το φαινόμενο να εντάσσουμε το μαρτύριο και την θυσία στην προοπτική της ανθρωπαρέσκειας, πράγμα μεν ανόητο, ολέθριο δε για τις ψυχές των ανθρώπων.


Το κείμενο της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους

Την αφορμή για τις σκέψεις αυτές μας έδωσε ένα πρόσφατο κείμενο της Κοινότητος του Αγίου Όρους. Αναφέρομαι στο φυλλάδιο με τίτλο “Η αλήθεια για την υπόθεση των κατεχόντων την Ιερά Μονή Εσφιγμένου” (Καρυές, Φεβρουάριος 2003). Στο αγιορείτικο αυτό κείμενο περιέχονται διαπιστώσεις που περιγράφουν όχι μόνον το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν, αλλά και άλλα παρόμοια που καταταλαιπωρούν την Εκκλησία μας.

ΠΝΕΥΜΑ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑ ΠΛΑΝΗΣ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΕΝΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ὁμιλία Καθηγουμένου Ἱ. Μονῆς Παντοκράτορος Ἀρχιμ. Γαβριὴλ εἰς τὴν Ὀρθόδοξον Ἀκαδημίαν Κρήτης, Κίσαμος 26-5-2010

Τὸ ἐνδιαφέρον ντοκυμαντὲρ τοῦ Νίκου Ἀναγνωστόπουλου «Εἰ ἔχεις καρδίαν δύνασαι σωθῆναι» ἀναφέρεται στὸ ζήτημα ποὺ ἔχει δημιουργηθεῖ στὸ Ἅγιον Ὄρος τὰ τελευταῖα 38 χρόνια μετὰ ἀπὸ τὴν ἀποκοπὴ μιᾶς Ἁγιορειτικῆς Μονῆς καὶ συγκεκριμένως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἐσφιγμένου ἀπὸ τὸ σῶμα τῶν ὑπολοίπων Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ στὴν συνέχεια στὴν προσπάθειαν τὴν ὁποία ὁλόκληρο τὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία, τὸ Σεπτὸν Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον, κατέβαλλαν γιὰ τὴν ἐπαναγωγὴ στὴν κανονικὴ τάξη.

Δὲν εἶναι στὶς προθέσεις μας νὰ περιγράψουμε τὴν ἱστορικὴ διάσταση τοῦ θέματος, τὶς ἀλλεπάλληλες προσπάθειες τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος γιὰ ἐξεύρεση λύσεως καὶ τὴν πείσμονα ἄρνηση τῶν νῦν παρανόμως κατεχόντων τὸ κτιριακὸ συγκρότημα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἐσφιγμένου. Τὰ ζητήματα αὐτά, ἄκρως σοβαρὰ καὶ σημαντικά, ἔχουν ἀναπτυχθεῖ διεξοδικῶς καὶ ἐμπεριστατωμένως.
Τοῦτο μόνον λέγομε ὅτι ἀφ᾿ ἑνὸς μέν, ἡ αὐτονόμηση ὁμάδος μοναχῶν καὶ μάλιστα Ἁγιορειτικῆς Μονῆς καὶ ἡ ἀποκοπὴ ἀπὸ τὸν ἐπίσκοπό τους καὶ τὴν κοινωνία τῶν ἀδελφῶν τους, ἀποτελεῖ σχῖσμα στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, ὀδυνηρὸν μὲν ἀλλ᾿ ὑπαρκτόν, καθὼς καὶ ἐμπλοκὴ στὸ διοικητικὸ σύστημα τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀφ᾿ ἑτέρου δέ, τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Γέρων Χρυσόστομος καὶ ἡ περὶ αὐτὸν ἱερὰ Ἀδελφότης δέχθηκαν νὰ ἀναλάβουν τὸ βάρος τῆς ἐπανεντάξεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἐσφιγμένου στὴν κανονικὴ τάξη, ἀποτελεῖ ἀξιομίμητο παράδειγμα θυσίας καὶ ὑπακοῆς πρὸς τὴν ἁγία Ἐκκλησία. Ἡ αὐτονόμηση ὁδηγεῖ στὴν πλάνη ἐνῶ ἡ ὑπακοή, ἡ ὁποία συχνὰ εἶναι σταυρός, στὴ σωτηρία, κατὰ μίμησιν τοῦ Κυρίου ὁ ὁποῖος ἔγινε «ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ».

Oμιλία Διογένη Καραγιαννακίδη στην εκδήλωση για την Μονή Εσφιγμένου - Θεσσαλονίκη 2010

Διογένης Καραγιαννακίδης
Ομιλία για την ημερίδα, Θεσσαλονίκη, 16.4.2010

Ο Νίκος Αναγνωστόπουλος κατάφερε να δει με τον φακό του και να δείξει τη σημασία του φαινομένου Εσφιγμένου για το Άγιον Όρος. Τούτο έγινε θα έλεγα αυτομάτως, με την απέριττη καταγραφή της κεντρικής ιδέας που συνέχει την μοναστική πολιτεία. Και φυσικά αναφέρομαι στην «ενότητα», ή, αλλοιώς, στην «ποικιλία εν τη ενότητι» που τόσο αδρά εκπήγασε από τον λόγο των αγιορειτών πατέρων που μίλησαν στην ταινία.

Για όποιον έχει σκύψει πάνω από αυτήν την περίεργη ιστορία στις δεκαετίες που διαρκεί, από όποια σκοπιά και αν την προσήγγισε, τού ήταν φανερό ότι επρόκειτο πράγματι για ένα ζήτημα ενότητος. Προσωπικά, όταν πριν από οκτώ χρόνια μαζί με τους καθηγητές Τρωιάνο και Παπαστάθη επιχειρούσαμε τον χαρακτηρισμό του φαινομένου Εσφιγμένου εξ επόψεως νομικής, θυμάμαι, είχα απασχοληθεί αρκετά με την διατύπωση της ανάλογης νομικής αρχής της «ενότητος» στο πλαίσιο της αγιορειτικής αυτοδιοίκησης.

Θα ήθελα λοιπόν ξεκινώντας να σας δώσω το περίγραμμα αυτής της αρχής, γιατί το φαινόμενο Εσφιγμένου δείχνει ότι τα αυτονόητα δεν είναι για όλους τα ίδια. Θα προσπαθήσω να κρατήσω όσο είναι δυνατό τή ρότα που χάραξε η ταινία και να αποφύγω μία στεγνή νομική δογματική ανάλυση. Εχω και μιά ικανή δικαιολογία γι’ αυτό, ότι δεν απευθύνομαι σε ειδικό νομικό κοινό. Από την άλλη μεριά όμως τάσσομαι ευθέως με τη γνώμη, ότι δουλειά του νομικού είναι όχι να κάνει πολιτική, αλλά να λέει τα πράγματα με τό όνομά τους. Κάποτε πρέπει να γίνεται κι αυτό.

Oμιλία του Καθ. Πέτρου Βασιλειάδη στην εκδήλωση για την Μονή Εσφιγμένου - Θεσσαλονίκη 2010

Oμιλία του Καθ. Πέτρου Βασιλειάδη, εκπροσώπου του τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ
στην εκδήλωση για την Μονή Εσφιγμένου, Θεσσαλονίκη, 16 Απριλίου 2010

Πανοσιολογιώτατε άγιε Αρχιγραμματεύ της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου κ. Ελπιδοφόρε, εψηφισμένε καθηγητά της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, εκπρόσωπε της ΑΘΠ του Οικουμενικού μας Πατριάρχου, κ.κ. Βαρθολομαίου, Παναγιώτατε Μητροπολίτα Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμε, ποιμενάρχα της θεοσώστου ταύτης επαρχίας, Πανοσιολογιώτατε άγιε καθηγούμενε της Ι. Μ. Αγίου Παύλου π. Νικόδημε, εκπρόσωπε της Ιεράς Κοινότητος του Αγιωνύμου Όρους Άθω, Πανοσιολογιώτατε άγιε καθηγούμενε της Ι. Μ. Εσφηγμένου π. Χρυσόστομε, Αξιότιμε κ. υπουργέ, κ. Μπόλαρη, στρατηγέ μου, κύριοι εκπρόσωποι του Νομάρχου, του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, κύριοι συνάδελφοι και λοιποί επώνυμοι άρχοντες της πόλης μας, αγαπητοί φοιτητές και φοιτήτριες, κυρίες και κύριοι,

Χριστός Ανέστη!

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να μεταφέρω στην σεβαστή αγιορείτικη αντιπροσωπία και στους εκλεκτούς παρισταμένους στην αποψινή ημερίδα, τις πασχάλιες ευχές του προέδρου του τμήματος κ. Δ. Καϊμάκη, και του ΔΣ, αλλά και την ευαρέσκειά τους για την από κοινού με την Αγιορειτική Εστία και τους φίλους της κανονικής Μονής Εσφιγμένου διοργάνωση της παρούσης ημερίδας, που αποβλέπει στην ενημέρωση της κοινής γνώμης της πόλεώς μας για το ζήτημα της πολύπαθης και ιστορικής Ι. Μονής Εσφιγμένου, στην οποία ασκήτεψε ο συμπολιούχος της πόλης μας άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.

Το ζήτημα της Μονής Εσφιγμένου: Εκκλησιαστική-εκκλησιολογική προσέγγιση. Η θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου

Το ζήτημα της Μονής Εσφιγμένου
Εκκλησιαστική-εκκλησιολογική προσέγγιση Η θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου

Αρχιμ. Ελπιδοφόρου Λαμπρυνιάδου, Αρχιγραμματέως της Αγίας και Ιεράς Συνόδου
(Θεσσαλονίκη, 16 Απριλίου 2010)

Προσφωνήσεις

Χριστός Ανέστη !

Για τη Μονή Εσφιγμένου και το ζήτημα της κατοχής του κτιριακού της συγκροτήματος έχουν λεχθεί ήδη πολλά, διό και παρέλκει οιαδήτις προσέγγιση από μέρους μου, η οποία θα αποτελούσε επανάληψη των εμπεριστατωμένως παρουσιασθέντων από άλλους, αρμοδιότερους ομιλητές.

Ως εκ της ιδιότητός μου και της θέσεώς μου, επέλεξα να κάνω μία προσέγγιση του θέματος από εκκλησιαστικής-εκκλησιολογικής απόψεως, παρουσιάζοντας και ερμηνεύοντας ταυτόχρονα και τη θέση και τις ενέργειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου εν προκειμένω.

Στην προσέγγιση αυτή δεν θα αποφύγω την αναφορά στην ιστορική εξέλιξη της υποθέσεως, διότι θα προσπαθήσω να την παρουσιάσω από θεολογική και εκκλησιολογική έποψη. Χρήσιμη επίσης θα φανεί κατά την ταπεινή μου άποψη και μία επισκόπηση των Ιερών Κανόνων, οι οποίοι αναφέρονται στις σχέσεις των Ιερών Μονών με τους οικείους επισκόπους, σχέσεις, οι οποίες στη διάρκεια της πολυκυμάντου εκκλησιαστικής ιστορίας είχαν διάφορες διακυμάνσεις.

Η Μονή Εσφιγμένου - Ομιλία του Φαίδωνα Χατζηαντωνίου

Η Μονή Εσφιγμένου
του Φαίδωνα Χατζηαντωνίου
Αρχιτέκτονα-Αναστηλωτή

Ομιλία στην ημερίδα για την Μονή Εσφιγμένου, Θεσσαλονίκη, 16 Απριλίου 2010

Ιστορικά

Πρώτο παραθαλάσσιο μοναστήρι που συναντούμε από την Ιερισσό παραπλέοντας την ανατολική ακτή της χερσονήσου, η Μονή Εσφιγμένου, δέκατη όγδοη στην ιεραρχία των Μονών του Αγίου Όρους, είναι χτισμένη στην αμμουδιά που έχει δημιουργηθεί από τα φερτά υλικά στις εκβολές ενός ξεροπόταμου ο οποίος κατεβαίνει από τα ήπια κατάφυτα υψώματα που απλώνονται προς τα νότια.

Η τοπική παράδοση θέλει την Μονή Εσφιγμένου ιδρυμένη από την αυτοκράτειρα Πουλχερία (450-453). Βασιζόμενος στο γεγονός ότι μέσα στα ερείπια του παλαιού καθολικού βρέθηκαν κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού παρόμοια με εκείνα της Αγίας Ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη, ο Γεράσιμος Σμυρνάκης, ο οποίος διετέλεσε και ηγούμενος της Μονής, δέχεται την παράδοση (Σμυρνάκης, Το Άγιον Όρος, σ. 20), αναφέροντας μάλιστα το 445 ως χρονολογία ίδρυσης. Δεν υπάρχει επιστημονική βάση στην υπόθεση αυτή, ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια σε τρεις τουλάχιστον περιπτώσεις η έρευνα έρχεται να επαληθεύσει τις τοπικές παραδόσεις που ανάγουν την ίδρυση των μοναστηριών αυτών (Βατοπέδι, Ιβήρων, Παντοκράτορος) σε εποχές παλαιότερες από τις μέχρι σήμερα επιστημονικά αποδεκτές.

Προσοχή στον Άθω

Προσοχή στον Άθω

∆ημοσιεύθηκε στις 28/6/2009 στην εφημερίδα «Μακεδονία»
Γράφει ο ∆ιογένης Καραγιαννακίδης, ∆ρ. Νομικής, δικηγόρος

Για πρώτη φορά από μία εντυπωσιακά πλατιά μερίδα του πληθυσμού καταγγέλλονται η ατιμωρησία, η καταρράκωση θεσμών και η θυσία των πάντων στην επικοινωνία ως συνθετικά ενός και του αυτού φαινομένου, του ευτελισμού του κράτους. Στην άλλη όψη του συνήθως ορισμένα πολύτιμα δικαιώματα γνωρίζουν τη γελοιοποίησή τους με όχημα την αυθαιρεσία κάποιου που νιώθει δυνατός.

Ο κοινός αυτός τόπος αποδεικνύεται χρήσιμος φακός, για να κατανοηθεί μία κλασική περίπτωση παρανομίας και καταρράκωσης θεσμών, που αφορά τον Άθω. Μιλώ για την υπόθεση της μονής Εσφιγμένου, την οπωσδήποτε κρισιμότερη για τη θεσμική υπόσταση και συνοχή του Αγίου Όρους και όχι μόνο.

Επιγραμματικά: Στις κρίσιμες για το θέμα διατάξεις του συντάγματος και του καταστατικού χάρτη τονίζονται η κυριαρχία του κράτους στον Άθω, η πνευματική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η απαγόρευση εγκαταβίωσης σχισματικών, η απέλαση όσων ασκούν προσηλυτισμό και προπαγάνδα.

Εκδίκαση αγωγής της μονής Εσφιγμένου για παράνομες δωρεές ακινήτων εκ μέρους των καταληψιών

Εκδίκαση αγωγής της μονής Εσφιγμένου για παράνομες δωρεές ακινήτων εκ μέρους των σχισματικών καταληψιών

23/10/2008

Σήμερα στην Αθήνα εκδικάστηκε η αγωγή της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου κατά της Αστικής Εταιρείας «Αγία Άννα Μαρκοπούλου». Πρόκειται για μία από τις πολλές παράνομες μεταβιβάσεις των ζηλωτών καταληψιών της Μονής με τις οποίες δώρησαν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία της Μονής σε δικούς τους ανθρώπους, εν όψει της αναχωρήσεώς τους από το Άγιον Όρος. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί συνέστησαν Αστικές Εταιρίες «εν μιά νυκτί» για να αποδεχθούν τις δωρεές, όπως συνέβη και με την εν λόγω Εταιρεία «Αγία Άννα». Αναμένεται η απόφαση του Δικαστηρίου εντός δύο έως τεσσάρων το πολύ μηνών.

Στον ανακριτή οι καταληψίες της Μονής Εσφιγμένου

Απολογήθηκαν για κακουργηματική υπεξαίρεση σε ειδικό ανακριτή της Θεσσαλονίκης πέντε καταληψίες της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου του Αγίου Όρους, μεταξύ αυτών και ο επικεφαλής τους  Μεθόδιος.

Η νέα αδελφότητα είχε προσφύγει στην δικαιοσύνη σε βάρος των καταληψιών, ενώ η απολογία στον ειδικό ανακριτή έγινε στο πλαίσιο προκαταρκτικής έρευνας της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, η υπεξαίρεση αγγίζει το ποσό των 700.000 ευρώ και φέρεται να τελέστηκε την 6ετία 1996-2002. Πρόκειται για κρατικές αποζημιώσεις που αφορούν μισθώματα του Δημοσίου για την εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων της Μονής εκτός του Αγίου Όρους.
Απολογούμενοι οι «ζηλωτές», οι οποίοι έχουν κηρυχθεί σχισματικοί, ισχυρίστηκαν ότι τα χρήματα επενδύθηκαν στην Ιερά Μονή για τη βελτίωση των υποδομών της.
Στην συνέχεια αφέθηκαν ελεύθεροι με τη σύμφωνη γνώμη εισαγγελέα και ανακριτή με τον περιοριστικό όρο της απαγόρευσης εξόδου από την χώρα ενώ για την παραπομπή τους ή όχι σε δίκη θα αποφασίσει το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο.
Να σημειωθεί ότι παρά τις τελεσίδικες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι «ζηλωτές» διατηρούν τον έλεγχο του Μοναστηριού.

Δελτίου τύπου 12/25.9.2008

Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου ανακοινώνει, ότι σήμερον εξεδικάσθη ενώπιον του Γ’ Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης η υπόθεσις της αφαιρέσεως από καταληψίας ενός τρακτέρ και ωρισμένων άλλων πραγμάτων ιδιοκτησίας της Μονής τον Οκτώβριον του 2005. Τόσον το τρακτέρ όσον και τα άλλα πράγματα είχον κατασχεθή και παραδοθή τότε εις Ιερομόναχον της Μονής μας ως μεσεγγυούχον και έκτοτε βρίσκονται κατ’ ουσίαν εις την κατοχήν της Μονής. Δεδομένου ότι το ζητούμενον δια την Μονήν είναι η εφαρμογή των αποφάσεων Ιεράς Κοινότητος-Πατριαρχείου και Συμβουλίου της Επικρατείας και όχι εκδίκησις η άλλα συναφή, η Μονή ήχθη εις την απόφασιν να δηλώση εις το Δικαστήριον ότι δεν επιθυμεί την τιμωρίαν των κατηγορουμένων, αφού τα πραγματά της περιήλθον εις την κατοχήν της. Η δήλωσις η οποία εγένετο ενώπιον του Δικαστηρίου έχει ως εξής:

Απειλές και τραμπουκισμοί των σχισματικών στον ηγούμενο της μονής Εσφιγμένου

Στις 31.8.2008 και ώρα 12:00 ενημερώθηκε τηλεφωνικά το Αστυνομικό Τμήμα Καρυών Αγίου Όρους ότι το υπ αριθμ. ΡΜΝ 9273 αυτοκίνητο μάρκας LandRover τύπου Jeep κινείται από την Ι.Μ. Εσφιγμένου προς την περιοχή Γιοβάνιτσα της Ι. Μ. Χιλανδαρίου, οδηγούμενο από τους καταληψίες της παλαιάς αδελφότητας.ʼμεσα ενημερώθηκαν οι Α/Σ. Χιλανδαρίου και Α/Σ Ζωγράφου, προκειμένου να προβούν από κοινού στον εντοπισμό και έλεγχο του εν λόγω οχήματος. Κατά την πορεία των ερευνών αστυνομικός του Α/Σ Ζωγράφου ενημέρωσε το Αστυνομικό Τμήμα Καρυών ότι το προαναφερόμενο όχημα μαζί με 25 περίπου καταληψίες της παλαιάς αδελφότητας και με επικεφαλής τον έκπτωτο ηγούμενο της Ι.Μ. Εσφιγμένου ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΑΚΟΠΟΥΛΟ Ματθαίο (Μεθόδιο), βρισκόταν σταθμευμένο πλησίον του Ι.Κελλίου Αγίου Τρύφωνος Ι. Μ. Εσφιγμένου, εντός του οποίου παρευρίσκονταν σε γεύμα ο Καθηγούμενος της Ι. Μ. Εσφιγμένου Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος (κ.κ. ΚΑΤΣΟΥΛΙΕΡΗΣ Χρήστος) μετά της συνοδείας του, παρόντος του πατρός Γερασίμου, γέροντος του εν λόγω Ι. Κελλίου, καθώς και μερικών προσκυνητών. Κατά την άφιξη των αστυνομικών στο σημείο οι καταληψίες συγκεντρωθέντες απαιτούσαν σε έντονο ύφος την άμεση αποχώρηση της νέας αδελφότητος από το Ι. Κελλί Αγίου Τρύφωνος, χωρίς να τους δημιουργήσουν πρόβλημα, με το αίτημα να μην απομακρυνθεί από το σημείο το αυτοκίνητο της Ιεράς Κοινότητος (Δασικής Εφορείας) με το οποίο μετέβη η νέα αδελφότητα στο εν λόγω Ι. Κελλί, εάν δεν επιστραφεί σε αυτούς ένας γεωργικός ελκυστήρας (Tracter), o οποίος είχε κατασχεθεί από το Α/Τ. Αγίου Όρους τον Οκτώβριο του 2005 και αποδόθηκε με μεσεγγύηση στην νέα Αδελφότητα. Οι συγκεντρωθέντες της παλαιάς αδελφότητος έπειτα από παραίνεση των αστυνομικών του Α/Σ. Χιλανδαρίου και Α/Σ Ζωγράφου απεχώρησαν από το σημείο χωρίς τα προαπαιτούμενα. Στη συνέχεια με συνδρομή-συνοδεία οχημάτος της Υπηρεσίας και των υφισταμένων υπηρεσιών, ο Καθηγούμενος της Ι. Μ. Εσφιγμένου με τη συνοδεία του (νέα αδελφότητα) απεχώρησαν από το εν λόγω Ι. Κελλί προς Καρυές χωρίς ουδέν να συμβεί.

Ενημερωτικό σημείωμα Αστυνομικού Τμήματος Αγίου Όρους.

Ομιλίες Οικουμ.Πατριάρχου στο Άγιο Όρος

ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΙΝ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΕΡΑΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ
(21 Αυγούστου 2008)

Οσιώτατοι άγιε Πρωτεπιστάτα και απαξάπαντες οι Ηγούμενοι και Αντιπρόσωποι των Είκοσιν Ιερών Βασιλικών, Πατριαρχικών και Σταυροπηγιακών Μονών του Αγίου Όρους, οι συγκροτούντες την Ιεράν αυτού Κοινότητα, «χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού Πατρός ημών και Κυρίου Ιησού Χριστού» (Α'Θεσ. α' 2).

Εύχαριστούμεν θερμώς τον Ηγούμενον της Ιεράς Μονής Φιλόθεου δια τους καλούς και ευγενείς λόγους της προσφωνήσεώς του εξ ονόματος του Ιερού τούτου Σώματος, τους οποίους αποδεχόμεθα μετά χαράς, επιγράφοντες όλον τον εκδηλούμενον σεβασμόν και την εκφραζομένην ευλάβειαν και αφοσίωσιν εις αυτόν τον αγιώτατον Αποστολικόν και Πατριαρχικόν Οικουμενικόν Θρόνον, τους οίακας του οποίου κατά το πολύ έλεος και την συγκατάβασιν του Θεού ηξιώθημεν να πιστευθώμεν.

Με πολλήν ιεράν χαράν και βαθείαν συγκίνησιν ευρισκόμεθα και πάλιν, αγαπητοί, εν μέσω υμών, εν Αγίω Όρει, εν τω χαλκείω τούτω της ευαγγελικής αρετής και εργαστηρίω της μετανοίας και καθάρσεως και τόπω αγιάσματος της δόξης του Θεού. «Ευχαριστούμεν τω Θεώ πάντοτε περί πάντων υμών μνείαν ποιούμενοι επί των προσευχών ημών, αδιαλείπτως μνημονεύοντες υμών του έργου της πίστεως και του κόπου της αγάπης και της υπομονής της ελπίδος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού έμπροσθεν του Θεού και Πατρός ημών, ειδότες, αδελφοί ηγαπημένοι υπό του Θεού, την εκλογήν υμών, ότι το ευαγγέλιον ημών ουκ εγεννήθη εις υμάς εν λόγω μόνον αλλά και εν δυνάμει και εν Πνεύματι Αγίω και εν πληροφορία πολλή» (Α' Θεσ. α' 2-5), όπως έγραφε προς τους Θεσσαλονικείς ο Απόστολος Παύλος.

Σεις οι Αγιορείται Μοναχοί είσθε η ιερά εγκαύχησις της ποτνίας Μητρός Εκκλησίας και ημών προσωπικώς διά την όλην ευαγγελικήν μαρτυρίαν σας, την πνευματικήν καλλιέργειαν και εγρήγορσιν, την φιλοξενίαν, την θυσιαστικήν αγάπην, την φυλακήν των ιερών παραδόσεων, τον σεβασμόν εις την πατρώαν κληρονομίαν, ως και την υιϊκήν αφοσίωσιν, τον σεβασμόν και την αγάπην σας προς την πάντοτε εν δοκιμασία και επί του Σταυρού ευρισκομένην αγιωτάτην Εκκλησίαν της Κωνσταντινουπόλεως.

Απέλαση δύο σχισματικών από το Άγιον Όρος

Απέλαση μοναχών από τη Μονή Εσφιγμένου
Παρασκευή, 06.06.08

Δύο από τους μοναχούς που παράνομα κατέχουν την Αγιορείτικη Μονή Εσφιγμένου απελάθηκαν χθες το πρωί από το Αγιον Ορος. Οι συγκεκριμένοι, για ανθρωπιστικούς λόγους και ειδικότερα για λόγους υγείας, είχαν ζητήσει άδεια να μεταβούν στη Θεσσαλονίκη. Χθες το πρωί επέστρεψαν στην Ιερισσό και θέλησαν με το πλεούμενο που κάνει τη συγκοινωνία να επιστρέψουν στη Μονή Εσφιγμένου. Στον έλεγχο, όμως, που έγινε από τους αστυνομικούς αποδείχτηκε ότι ήσαν στον κατάλογο των μοναχών για τους οποίους έχει διαταχθεί η απέλαση από το Αγιον Ορος. Κατόπιν αυτού, δεν τους επετράπη να επιβιβαστούν στο σκάφος και οδηγήθηκαν στο Αστυνομικό Τμήμα της Ιερισσού, από όπου και απελάθηκαν. Σημειώνεται ότι οι αστυνομικές αρχές δεν αποκλείουν οι δύο μοναχοί να εισέλθουν παράνομα στο Αγιον Ορος, αλλά, όπως σημείωσαν, στην περίπτωση αυτή θα διαπράξουν ποινικό αδίκημα. Μοναχοί της κανονικής αδελφότητας της Μονής Εσφιγμένου επισημαίνουν στον ΕΤ τη σύμπτωση οι δύο καταληψίες μοναχοί να προκαλέσουν την απέλασή τους χθες το πρωί και χθες το απόγευμα να διοργανώνεται συγκέντρωση φίλων τους έξω από τη Βουλή. Μας επισήμαναν, επίσης, ότι χθες ήταν της Αναλήψεως, και η Μονή Εσφιγμένου είχε το πανηγύρι της και οι δύο μοναχοί δεν θα έπρεπε να λείπουν από αυτό. Και αν χρειαζόταν να πάνε σε γιατρό, κατά τα όσα ισχύουν στο Αγιον Ορος, θα έπρεπε να γίνει άλλη ημέρα. Σημείωσαν επιπλέον ότι όλες τις προηγούμενες ημέρες φίλοι των καταληψιών με δημοσιεύματά τους είχαν προκαλέσει την εντύπωση ότι 500 (!) άνδρες των ΜΑΤ συγκεντρώθηκαν στο Αγιον Ορος και ότι εν όψει του πανηγυριού επέκειτο επιχείρηση εισβολής στο Μοναστήρι και απομάκρυνσής τους. Και εξήγγειλαν για χθες το απόγευμα συγκέντρωση έξω από τη Βουλή με σκοπό «να συμπαρασταθούν στους διωκόμενους μοναχούς». Επειδή όμως όλα κύλισαν ήρεμα, οι μοναχοί εκτιμούν ότι η απέλαση των δύο μοναχών βοήθησε να υπάρχει θέμα χθες το απόγευμα…Οπως οι ίδιοι υποστηρίζουν, οι καταληψίες προβαίνουν συστηματικά σε ενέργειες εντυπωσιασμού και πρόκλησης θορύβου, που εντάσσονται στην προσπάθειά τους να αποτρέψουν την εφαρμογή της αμετάκλητης απόφασης για την απέλασή τους και την υλοποίηση του πρόσφατου αιτήματος του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης κ. Βασιλείου Φλωρίδη προς την υπουργό των Εξωτερικών κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, με το οποίο, αφού της επισημαίνει τους κινδύνους που εγκυμονεί η παράταση της κατάληψης της Μονής Εσφιγμένου, της ζητεί η ελληνική Πολιτεία να δώσει άμεσα λύση στο πρόβλημα.

ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ - ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ