Το αδιέξοδο της κατάθλιψης και η βεβαιότητα του Χριστού
● Τι μπορεί να διακρίνει κανείς έντονα σήμερα στα πρόσωπα των ανθρώπων;
Αυτό που μπορεί να διακρίνει εύκολα κάποιος είναι η απελπισία που έχει κυριαρχήσει στην ζωή των ανθρώπων. Το καταλαβαίνει κανείς από την έλλειψη χαράς από τα πρόσωπα όλων. Όταν δεν δημιουργείς αφορμές και αιτίες χαράς, αλλά, αντιθέτως, μένεις παθητικά σε μια κατάσταση, η οποία μόνο λύπη προκαλεί, φανερώνει την έλλειψη διάθεσης για προσπάθεια, βρίσκοντας αμέτρητες δικαιολογίες για να πείσεις τον λογισμό σου ότι δεν αλλάζει η κατάσταση, πως ό,τι και να κάνεις δεν υπάρχει ελπίδα!
● Τι είναι απελπισία;
Απελπισία είναι η κατάσταση που έχει βρεθεί ο άνθρωπος, κατά την οποία νιώθει ή φαίνεται εγκλωβισμένος σε αδιέξοδο, χωρίς να υπάρχει ελπίδα διεξόδου.
● Ποια η διαφορά απελπισίας και καταθλίψεως;
Απελπισία θεωρείται ο προθάλαμος της καταθλίψεως. Η κατάθλιψη είναι η «φυλακή» της λογικής του ανθρώπου, η οποία, «φυλακισμένη» πλέον τον οδηγεί σε έναν ξένο, προς την φύση του ανθρώπου, δρόμο, γεμάτο θλίψη, στενοχώρια, σκοτάδι… Έναν δρόμο χωρίς επιστροφή!
● Πώς «πέφτει» σε απελπισία και τελικά σε κατάθλιψη ο άνθρωπος;
Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις καταθλιπτικές, οι οποίες οφείλονται καθαρά σε παθολογικά αίτια, χωρίς να φέρει ευθύνη ο ίδιος ο άνθρωπος. Πέραν αυτού όμως υπάρχουν οι περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι «έπεσαν» σε τέτοιου είδους καταστάσεις έχοντας οι ίδιοι την ευθύνη, γιατί είχαν χαλαρή έως ανύπαρκτη πίστη στον Θεό. Έτσι βρήκε ο διάβολος έτοιμο έδαφος και δεν άφησε την ευκαιρία.
● Πώς ενεργεί ο διάβολος;
Ο διάβολος, δουλεύοντας συστηματικά και με δόλο, έχοντας ως βασικό όπλο την υπομονή, δεν βιάζεται, προσπαθεί συνεχώς και με κάθε τρόπο να κερδίσει τον άνθρωπο με το μέρος του. Θα του σπείρει στην αρχή αμφιβολίες για την ζωή του, το μέλλον, τον Θεό… οι οποίες θα τον γεμίσουν ταραχή! Ταραγμένος πλέον ο άνθρωπος -θολώνουν μέσα του τα πάντα- δεν μπορεί να δει καθαρά, γεμίζει άγχος, ξεχνάει να προσευχηθεί, χάνει το βασικό στήριγμά του, που είναι ο Θεός! Δεν μπορεί να δώσει λύση στην προσπάθεια που καταβάλλει, γιατί το άγχος τού στερεί την υπομονή και θέλοντας πάντα αμέσως να λυθεί κάθε πρόβλημά του -αδύνατον βέβαια- βρίσκεται σε αδιέξοδο, απελπίζεται! Απελπισμένος πλέον δεν μπορεί να βοηθήσει τον εαυτό του, γιατί έχει εξουθενωθεί ήδη, αρχίζουν να συσσωρεύονται γύρω του προβλήματα χωρίς να μπορεί να δώσει λύση. Μαζί με τα προβλήματα αυξάνει και το άγχος, η ταραχή και η στενοχώρια, τα οποία όλα μαζί του κλονίζουν την ψυχική και σωματική υγεία, «ρίχνοντάς» τον στην κατάθλιψη! Κατάφερε δηλαδή ο διάβολος, από την απροσεξία ή την αδιαφορία του ανθρώπου, να τον αλυσοδέσει, κάνοντάς τον παιχνίδι στα χέρια του, από κατά χάριν Θεό και κυρίαρχο της γης που τον έχει ορίσει ο Θεός!
● Υπάρχει ελπίδα;
Ήρθε ο Χριστός στην γη, άρα υπάρχει όχι μόνο ελπίδα, αλλά βεβαιότητα! Ο διάβολος προσπαθεί να μας πείσει για να «πέσουμε» μόνοι μας, γιατί δεν μπορεί να το κάνει ο ίδιος, αλλιώς θα το είχε κάνει από την πρώτη στιγμή. Μόνο κοντά στον Χριστό το «λάθος» γίνεται αφορμή αγώνα και προσπαθείας, σταματώντας να είναι λόγος στενοχώριας και απελπισίας.
Έρχεται ο Χριστός και μας λέει:
-«Δεν θα σας κρίνω από τα λάθη αλλά από την προσπάθειά σας!»
-«Φωνάξτε Με και εγώ εδώ βρίσκομαι ήδη!»
-«Πιστέψτε σ' Εμένα και μην φοβάστε!»
-«Ας γίνει κατά την πίστη σας (το θαύμα που ζητάτε, δηλαδή)!»
Τι περισσότερο ζητάμε ακόμη για να πιστέψουμε ότι η μόνη ελπίδα στην ζωή μας είναι ο Χριστός; Μια ζωή μακριά από αδιέξοδα, απελπισίες και καταθλίψεις. Μια ζωή υγιή, όπως με τόση σοφία μας χάρισε ο Θεός, την οποία οφείλουμε να ζούμε «εν Χριστώ», γεμάτη ελπίδα, χαρά, φως και αγάπη!
Καθηγούμενος Ι.Μ. Εσφιγμένου Αγίου Όρους
+Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος
● Τι μπορεί να διακρίνει κανείς έντονα σήμερα στα πρόσωπα των ανθρώπων;
Αυτό που μπορεί να διακρίνει εύκολα κάποιος είναι η απελπισία που έχει κυριαρχήσει στην ζωή των ανθρώπων. Το καταλαβαίνει κανείς από την έλλειψη χαράς από τα πρόσωπα όλων. Όταν δεν δημιουργείς αφορμές και αιτίες χαράς, αλλά, αντιθέτως, μένεις παθητικά σε μια κατάσταση, η οποία μόνο λύπη προκαλεί, φανερώνει την έλλειψη διάθεσης για προσπάθεια, βρίσκοντας αμέτρητες δικαιολογίες για να πείσεις τον λογισμό σου ότι δεν αλλάζει η κατάσταση, πως ό,τι και να κάνεις δεν υπάρχει ελπίδα!
● Τι είναι απελπισία;
Απελπισία είναι η κατάσταση που έχει βρεθεί ο άνθρωπος, κατά την οποία νιώθει ή φαίνεται εγκλωβισμένος σε αδιέξοδο, χωρίς να υπάρχει ελπίδα διεξόδου.
● Ποια η διαφορά απελπισίας και καταθλίψεως;
Απελπισία θεωρείται ο προθάλαμος της καταθλίψεως. Η κατάθλιψη είναι η «φυλακή» της λογικής του ανθρώπου, η οποία, «φυλακισμένη» πλέον τον οδηγεί σε έναν ξένο, προς την φύση του ανθρώπου, δρόμο, γεμάτο θλίψη, στενοχώρια, σκοτάδι… Έναν δρόμο χωρίς επιστροφή!
● Πώς «πέφτει» σε απελπισία και τελικά σε κατάθλιψη ο άνθρωπος;
Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις καταθλιπτικές, οι οποίες οφείλονται καθαρά σε παθολογικά αίτια, χωρίς να φέρει ευθύνη ο ίδιος ο άνθρωπος. Πέραν αυτού όμως υπάρχουν οι περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι «έπεσαν» σε τέτοιου είδους καταστάσεις έχοντας οι ίδιοι την ευθύνη, γιατί είχαν χαλαρή έως ανύπαρκτη πίστη στον Θεό. Έτσι βρήκε ο διάβολος έτοιμο έδαφος και δεν άφησε την ευκαιρία.
● Πώς ενεργεί ο διάβολος;
Ο διάβολος, δουλεύοντας συστηματικά και με δόλο, έχοντας ως βασικό όπλο την υπομονή, δεν βιάζεται, προσπαθεί συνεχώς και με κάθε τρόπο να κερδίσει τον άνθρωπο με το μέρος του. Θα του σπείρει στην αρχή αμφιβολίες για την ζωή του, το μέλλον, τον Θεό… οι οποίες θα τον γεμίσουν ταραχή! Ταραγμένος πλέον ο άνθρωπος -θολώνουν μέσα του τα πάντα- δεν μπορεί να δει καθαρά, γεμίζει άγχος, ξεχνάει να προσευχηθεί, χάνει το βασικό στήριγμά του, που είναι ο Θεός! Δεν μπορεί να δώσει λύση στην προσπάθεια που καταβάλλει, γιατί το άγχος τού στερεί την υπομονή και θέλοντας πάντα αμέσως να λυθεί κάθε πρόβλημά του -αδύνατον βέβαια- βρίσκεται σε αδιέξοδο, απελπίζεται! Απελπισμένος πλέον δεν μπορεί να βοηθήσει τον εαυτό του, γιατί έχει εξουθενωθεί ήδη, αρχίζουν να συσσωρεύονται γύρω του προβλήματα χωρίς να μπορεί να δώσει λύση. Μαζί με τα προβλήματα αυξάνει και το άγχος, η ταραχή και η στενοχώρια, τα οποία όλα μαζί του κλονίζουν την ψυχική και σωματική υγεία, «ρίχνοντάς» τον στην κατάθλιψη! Κατάφερε δηλαδή ο διάβολος, από την απροσεξία ή την αδιαφορία του ανθρώπου, να τον αλυσοδέσει, κάνοντάς τον παιχνίδι στα χέρια του, από κατά χάριν Θεό και κυρίαρχο της γης που τον έχει ορίσει ο Θεός!
● Υπάρχει ελπίδα;
Ήρθε ο Χριστός στην γη, άρα υπάρχει όχι μόνο ελπίδα, αλλά βεβαιότητα! Ο διάβολος προσπαθεί να μας πείσει για να «πέσουμε» μόνοι μας, γιατί δεν μπορεί να το κάνει ο ίδιος, αλλιώς θα το είχε κάνει από την πρώτη στιγμή. Μόνο κοντά στον Χριστό το «λάθος» γίνεται αφορμή αγώνα και προσπαθείας, σταματώντας να είναι λόγος στενοχώριας και απελπισίας.
Έρχεται ο Χριστός και μας λέει:
-«Δεν θα σας κρίνω από τα λάθη αλλά από την προσπάθειά σας!»
-«Φωνάξτε Με και εγώ εδώ βρίσκομαι ήδη!»
-«Πιστέψτε σ' Εμένα και μην φοβάστε!»
-«Ας γίνει κατά την πίστη σας (το θαύμα που ζητάτε, δηλαδή)!»
Τι περισσότερο ζητάμε ακόμη για να πιστέψουμε ότι η μόνη ελπίδα στην ζωή μας είναι ο Χριστός; Μια ζωή μακριά από αδιέξοδα, απελπισίες και καταθλίψεις. Μια ζωή υγιή, όπως με τόση σοφία μας χάρισε ο Θεός, την οποία οφείλουμε να ζούμε «εν Χριστώ», γεμάτη ελπίδα, χαρά, φως και αγάπη!
Καθηγούμενος Ι.Μ. Εσφιγμένου Αγίου Όρους
+Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος
