4.12.05

«Η ανταρσία στον Άθω» της δημοσιογρ. Μαρίας Παπουτσάκη

Ένα άρθρο της Μαρίας Παπουτσάκη στην εφημ. «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» στις 04/12/2005 σχετικά με την κρίση που ξέσπασε στο Αγιον Ορος μετά την ανταρσία στη Μονή Εσφιγμένου, όπου εξακολουθούν να βρίσκονται κλεισμένοι περίπου 100 ζηλωτές μοναχοί, οι οποίοι αρνούνται να την εγκαταλείψουν, παρότι έχει συγκροτηθεί ήδη μια νέα αδελφότητα, υπό τον ηγούμενο Χρυσόστομο, που προορίζεται να εγκατασταθεί στη Μονή.

Η ανταρσία στον Αθω
Της ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΚΗ

Η κρίση που ξέσπασε στο Αγιον Ορος απειλεί να τινάξει στον αέρα τις σχέσεις της κυβέρνησης όχι μόνον με την Αθωνική Πολιτεία, αλλά και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στη δικαιοδοσία του οποίου ανήκει.
Τα προβλήματα συσσωρεύτηκαν τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα τις πρόσφατες αποφάσεις να στρατεύονται οι μοναχοί που βρίσκονται στη διαδικασία της κουράς και να υπαχθεί σε ΦΠΑ η περιουσία των μοναστηριών, εκτός Αγίου Ορους, γεγονός που θεωρείται από τους μοναχούς σαν «βρόχος» στο λαιμό τους, καθώς απ' αυτά τα έσοδα συντηρούνται τα μοναστήρια. Αφορμή της «έκρηξης» πάντως, ήταν και πάλι η ανταρσία στη Μονή Εσφιγμένου, όπου εξακολουθούν να βρίσκονται κλεισμένοι περίπου 100 ζηλωτές μοναχοί, οι οποίοι αρνούνται να την εγκαταλείψουν, παρότι έχει συγκροτηθεί ήδη μια νέα αδελφότητα, υπό τον ηγούμενο Χρυσόστομο, που προορίζεται να εγκατασταθεί στη Μονή. Κύριος στόχος των επικρίσεων των μοναχών είναι ο πολιτικός διοικητής του Αθω Γιώργος Δαλακούρας, τον οποίο τοποθέτησε η κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο του 2004. Οι μοναχοί διαμαρτύρονται, στο υπουργείο Εξωτερικών, ότι δεν μπορούν να συνεργαστούν μαζί του. Του επιρρίπτουν ευθύνες γιατί δεν κατάφερε να εφαρμόσει τους νόμους και τους κανόνες ώστε να απελαθούν οι ζηλωτές που βρίσκονται μέσα στη Μονή Εσφιγμένου και επιθυμούν την αντικατάστασή του. Επικοινωνήσαμε τον Γ. Δαλακούρα, ο οποίος δεν γνώριζε τίποτα σχετικό με τις προθέσεις των μοναχών που θέλουν την αντικατάστασή του. Επισήμανε ότι ο ίδιος είχε ζητήσει γραπτώς και προφορικώς από τον αστυνομικό διοικητή να φροντίσει ώστε να φύγουν από τη Μονή Εσφιγμένου οι ζηλωτές. Αντίθετα -μας είπε- ο αστυνομικός διοικητής επικοινώνησε με τους προϊσταμένους του στο υπουργείο Δικαιοσύνης, οι οποίοι του είπαν να μην επιχειρήσει να εκκενώσει το μοναστήρι. Ο Γ. Δαλακούρας πρόσθεσε ότι του ζητήθηκε από την Ιερά Κοινότητα να προχωρήσει στην καταγραφή των κειμηλίων που υπάρχουν στη Μονή Εσφιγμένου. Ο ίδιος απευθύνθηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, η οποία έστειλε υπαλλήλους της, χωρίς ωστόσο να τους αφήσουν οι μοναχοί να μπουν στο μοναστήρι. Υστερ' απ' αυτό η Αρχαιολογική Υπηρεσία κατέφυγε στον εισαγγελέα.  Η «ανταρσία» της Μ. Εσφιγμένου έχει αρχίσει από τη δεκαετία του 1970. Αφορμή ήταν η προσέγγιση του Οικουμενικού Πατριαρχείου με το Βατικανό, την οποία οι μοναχοί θεώρησαν μέγα αμάρτημα. Ετσι, κήρυξαν τον πόλεμο στο Πατριαρχείο, σταμάτησαν να μνημονεύουν τον πατριάρχη και διέκοψαν σχέσεις με τους υπόλοιπους μοναχούς. Από τότε έγιναν αλλεπάλληλες προσπάθειες επαναφοράς στην τάξη, οι οποίες απέτυχαν. Τελικά, οι μοναχοί κηρύχθηκαν σχισματικοί και «απαγορευμένη αδελφότητα». Και έτσι, σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη του Ορους και το σύνταγμα θα έπρεπε να απελαθούν. Οι ζηλωτές όχι μόνο δεν έφυγαν, αλλά προσέφυγαν και στο ΣτΕ εναντίον αυτών των αποφάσεων. Οι προσφυγές απορρίφθηκαν, όμως αυτοί παραμένουν στο μοναστήρι, ακόμα και σήμερα που έχει συγκροτηθεί νέα αδελφότητα υπό τον ηγούμενο Χρυσόστομο.  Ετσι, είναι στα χέρια της πολιτείας πλέον να βρει τρόπους να εφαρμοσθεί η νομιμότητα στο Αγιο Ορος. Την περασμένη Πέμπτη το βράδυ έγινε πολύωρη σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών με τη συμμετοχή του υφυπουργού Π. Σκανδαλάκη, του ηγουμένου και μελών της Μονής Εσφιγμένου της νέας Αδελφότητας Χρυσόστομου, του διοικητή Γ. Δαλακούρα, του αναπληρωτή διοικητή του Αγίου Ορους Α. Κασμίρογλου, αλλά και εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.  Κατά τη σύσκεψη, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάστηκαν τρόποι αποχώρησης των ζηλωτών από τη Μονή Εσφιγμένου. Ακούστηκαν ακόμη και ακραίες απόψεις, όπως να διακοπεί η ύδρευση, το ηλεκτρικό κ.λπ. στο μοναστήρι. Επικράτησαν όμως ψυχραιμότερες προσεγγίσεις και αποφασίσθηκε να μεταβεί ο κ. Σκανδαλάκης στο Ορος και να εξετασθούν τρόποι ειρηνικής αποχώρησης των ανυπάκουων μοναχών, ώστε να αποφευχθεί μια αναταραχή που θα δυσφημούσε τη χώρα διεθνώς.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ- 04/12/2005