Το πρόβλημα της μονής Εσφιγμένου
Του Χρυσοστόμου Παπαδάκη, Αρχιμ. του Οικουμενικού Θρόνου και Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μητρ. Γορτύνης και Αρκαδίας
Συνήθως ζητήματα σοβαρά εκκλησιαστικού περιεχομένου, παίρνουν μεγάλες διαστάσεις εξ αιτίας των μέσων ενημερώσεως και μάλιστα του ηλεκτρονικού τύπου. Όμως επικρατεί μεγάλη σύγχυση, διότι οι πολλοί έχουν άγνοια του βάθους των πραγμάτων αφού δεν διαθέτουν εκκλησιαστική παιδεία και γνώση του κάθε αντικειμένου που έρχεται στην επικαιρότητα. Δύο από αυτά είναι το θέμα της Μονής Εσφιγμένου του Αγίου Όρους, και το θέμα του αβάτου (για τις γυναίκες). Και επειδή υπάρχει κάποια ευαισθησία του κόσμου γύρω από το Άγιον Όρος, λόγω της μοναδικότητός του ακούγονται και λέγονται πολλά. Άλλα έχουν βάση και άλλα είναι ανυπόστατα.
Σε τούτο το άρθρο θα ασχοληθούμε με το πρώτο, διότι γύρω από αυτό υπάρχει περισσότερη άγνοια αφού έχει παραμέτρους πολλές με βασικότερη την εκκλησιολογική. Το δεύτερο, το θέμα δηλαδή του αβάτου είναι απλό, ιστορικό, ξεκάθαρο. Τίθεται ως θέμα μεν κατά καιρούς, αλλά όσο τακτικά κι αν τίθεται, κι όπως κι αν τίθεται, οι απαντήσεις είναι απλές και μετρημένες, αφού πρόκειται για ιερό καθεστώς ιερού τόπου κατοχυρωμένο ιστορικώς και νομικώς. Με άλλα λόγια, λόγος να γίνεται.
Το πρώτο όμως είναι ακανθώδες και στρυφνό, δύσκολο και επικίνδυνο στη λύση του. Η κρίση περί της Μονής Εσφιγμένου ξέσπασε, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε επίσημα περί του ζητήματος αυτού που είναι αγιορείτικο σοβαρό πρόβλημα. Και αποφάσισε να ζητήσει την απομάκρυνση όλων των Μοναχών της Μονής αυτής που είναι και η πολυπληθέστερη αδελφότητα μεταξύ των Αγιορείτικων Μονών. Θα προσπαθήσουμε όσο μπορούμε πιο απλά να δώσουμε στο αναγνωστικό κοινό να καταλάβει περίπου πως έχει το όλο θέμα.
Για λόγους πρακτικούς θα απαριθμήσουμε τις νοηματικές παραγράφους. Το Άγιον Όρος υπάγεται άμεσα στην Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Είναι επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου, με το αναγνωρισμένο καθεστώς διοικήσεως (Ιερά Κοινότητα-Ιερά Επιστασία) από το Πατριαρχείο και την Ελληνική Πολιτεία. Μνημονεύεται το όνομα του Πατριάρχου στις ακολουθίες και εποπτεύει πνευματικά και αναλόγως κατά περίπτωση ενεργεί ως η Νόμιμη και Κανονική Εκκλησιαστική Αρχή.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο Επίσκοπος του Ιερού αυτού τόπου με όλα τα πνευματικά και διοικητικά δικαιώματα που έχει ο κάθε Επίσκοπος στην επαρχία του. Η δε Αγία και Ιερά Σύνοδος της οποίας προεδρεύει ο Οικουμενικός Πατριάρχης, επιλαμβάνεται των μεγάλων θεμάτων που έρχονται σ' Αυτήν όπως τα μεγάλα θέματα που λύνονται από τις κατά τόπους Συνόδους όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, αφού η Ιερά Σύνοδος είναι η ανώτατη Αρχή Επομένως οι αγιορείτες Μοναχοί έχουν κοινό πνευματικό Πατέρα-Επίσκοπο τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Και αν τα μέλη κάθε τοπικής Εκκλησίας κληρικοί και λαϊκοί επιβάλλεται να έχουν εκκλησιαστικό φρόνημα με ό,τι δηλοί ο όρος εκκλησιαστικό φρόνημα, πολύ περισσότερο επιβάλλεται στους Μοναχούς οι οποίοι είναι αφιερωμένοι να ζουν την εν χριστώ ζωή και στις λεπτομέρειες της ακόμη με στόχο τον προσωπικό τους αγιασμό. Αυτό είναι το θεμέλιο της ορθοδόξου εκκλησιολογίας. Ο αντίποδας του εκκλησιαστικού φρονήματος είναι η φατρία, η ανυπακοή, η παρασυναγωγή και τα συναφή τα οποία είναι κολάσιμα καθώς αποφαίνονται οι Ιεροί Κανόνες.
Η Εκκλησία είναι αυτό που είναι και διοικείται έτσι που διοικείται, δηλαδή σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες. Είναι σύστημα το οποίο σε ό,τι αφορά την Ελληνική επικράτεια είναι κατοχυρωμένο και από το Σύνταγμα της χώρας. Στην Εκκλησία, ή είσαι μέσα ή είσαι έξω. Κανείς δεν μπορεί να στέκεται πάνω στο τείχος μετέωρος. Σημείο αναφοράς είναι ο Επίσκοπος. Κατά τον άγιο Ιγνάτιο το Θεοφόρο, "όπου είναι ο Επίσκοπος εκεί και η καθολική Εκκλησία", δηλαδή η Εκκλησία όλη. Και κατά τον ίδιο αποστολικό Πατέρα "ο λάθρα δουλεύων τω Επισκόπω διαβόλω λατρεύει".
Η μνημόνευση του ονόματος του Επισκόπου στη θ. Λειτουργία, κυρίως αλλά και στις λοιπές ακολουθίες, δεν εντάσσεται μέσα στην κοινή μνημόνευση ονομάτων υπέρ υγείας. Επέχει θέσιν δόγματος που πιστοποιεί την κανονικότητα. Πιστοποιεί τη γνησιότητα ότι αυτό που συντελείται είναι Εκκλησία, είναι το αυθεντικό, το σωστικό. Πιστοποιεί την παρουσία της Χάριτος βάσει της αποστολικής διαδοχής. Πιστοποιεί "την ενότητα της πίστεως και την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος". Άλλωστε είναι γνωστή η σημασία του αντιμηνσίου που φέρει την υπογραφή του Επισκόπου, αφού η θ. Λειτουργία τελείται από τους πρεσβυτέρους εξ ονόματος του Επισκόπου. Γι' αυτό και Λειτουργία χωρίς τη μνημόνευση του ονόματος του Κανονικού Επισκόπου του τόπου, λειτουργία δεν είναι. Είναι παρασυναγωγή, είναι βαρύτατο πνευματικό παράπτωμα που τιμωρείται αυστηρότατα. Η μνημόνευση του ονόματος του Επισκόπου σφραγίζει την κανονικότητα της εκκλησιαστικής ευχαριστιακής συνάξεως. Και όπως συμβαίνει παντού, ο Επίσκοπος που για κάποιο λόγο θέλει να λειτουργήσει σε ξένη εκκλησιαστική επαρχία, εκτός δηλαδή της δικαιοδοσίας του, παίρνει άδεια από τον Κανονικό Επίσκοπο του οποίου και το όνομα μνημονεύει κατά τη Μεγάλη Είσοδο λέγοντας "του και ποιμενάρχου (ή κυριάρχου) της Ιεράς ταύτης Μητροπόλεως" μετά τη μνημόνευση του Πρώτου δηλαδή του Προκαθημένου ή της Προκαθημένης Συνόδου (όπως συμβαίνει για τις παλαιές χώρες της Εκκλησίας της Ελλάδος), έτσι και ένας Επίσκοπος οιουδήποτε κλίματος που έχει πρόσκληση από Μονή ή καλύβη κάποιας Σκήτης του Αγίου Όρους να λειτουργήσει ή να χειροτονήσει, εισέρχεται στο Όρος και τελετουργεί κατόπιν αδείας του Πατριάρχου.
Σε ό,τι αφορά το πολιτικό καθεστώς του Αγίου Όρους, έχει ως μέρος της Ελληνικής επικράτειας πολιτικό διοικητή αλλά με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και διορίζεται από τον Υπουργό των Εξωτερικών. Η πολιτική δηλαδή αναφορά του Αγίου Όρους προς την Ελληνική Πολιτεία γίνεται μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών και αυτό για λόγους ειδικούς, πραγματικούς και συμβολικούς.
Είναι γνωστό το παλαιοημερολογιτικό ζήτημα το οποίο ταλανίζει την Πατρίδα μας από το 1924. Την παλαιοημερολογιτική "εκκλησία" αποτέλεσαν αρχικά όσοι δεν δέχθηκαν την αλλαγή του ημερολογίου. Το νέο ημερολόγιο κακώς λέγεται παπικό. Δεν είναι παπικό (του πάπα δηλαδή) διότι δεν είναι το Γρηγοριανό που ακολουθεί ο Ρωμαιοκαθολικισμός, αλλά το καλώς διορθωμένο Ιουλιανό (παλαιό). Αυτοί που τότε σκανδαλίστηκαν, αποσχίστηκαν από την Κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία και έκαμαν δικούς τους "επισκόπους" και "ιερείς". Με την πάροδο του χρόνου άρχισαν για διάφορους λόγους να διαφωνούν μεταξύ των και δημιουργήθηκαν διάφορες παρατάξεις οι οποίες αλληλοκαθαιρέθηκαν και κάποιες από αυτές καθώς και μοναστήρια τους μέχρι σήμερα εκδίδουν έντυπα μέσα στα οποία αλληλοκατηγορούνται και φυσικά δεν έχουν "μυστηριακή" κοινωνία μεταξύ των.
Και η Μονή Εσφιγμένου εκδίδει περιοδικό. Όλες αυτές τις παλαιοημερολογιτικές παρατάξεις δεν τις αναγνωρίζει καμιά Ορθόδοξη Κανονική Εκκλησία στον κόσμο. Με άλλα λόγια, ένας παραταξιακός παλαιοημερολογίτης "δεσπότης" ή "παπάς" δεν μπορεί να λειτουργήσει ούτε στα Ιεροσόλυμα όπου ακολουθείται το παλαιό εορτολόγιο, ούτε στο Άγιον Όρος όπου και εκεί ακολουθείται το παλαιό, ούτε αλλού. Κοινωνία έχουν μεταξύ των όλα τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία και οι αυτοκέφαλες και αυτόνομες Εκκλησίες του κόσμου, αλλά καμιά Εκκλησία δεν έχει κοινωνία με παλαιοημερολογιτικές παρατάξεις και ας λένε ότι έχουν Ιερωσύνη από τους Ρώσους επισκόπους της διασποράς. Η Εκκλησία γνωρίζει πού είναι τα όριά της διορθοδόξως. Όσοι είναι εκτός είναι εκτός. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι Εκκλησία καμιά "Γ.Ο.Χ." παράταξη. Ένας Δεσπότης ή Ιερεύς που είναι με το νέο ημερολόγιο, μπορεί να λειτουργήσει στο Άγιον Όρος που πάνε με το παλαιό ημερολόγιο όπως και στα Ιεροσόλυμα και στη Σερβία και τη Ρωσία επίσης που πάνε με το παλαιό (το αδιόρθωτο δηλαδή Ιουλιανό). Το γεγονός ότι κανείς παραταξιακός παλαιοημερολογίτης "κληρικός" δεν γίνεται δεκτός σε κοινωνία σε καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία του κόσμου είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι θεωρούνται στην ουσία σχισματικοί οι "Γ.Ο.Χ.", με ό,τι σημαίνει το σχίσμα και οι συνέπειές του.
Μπορεί η Ελληνική πολιτεία με βάση την ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως να δέχεται τις ληξιαρχικές πράξεις των "μυστηρίων" τους αλλά αυτό είναι θέμα καθαρά νομικό, αν και ως προς αυτό, προ ολίγων ετών το Οικουμενικό Πατριαρχείο απηύθυνε προς την Ελληνική Πολιτεία επί του θέματος αυτού γραπτώς την αντίθετη θέση του, με όλα τα θεολογικά κι άλλα επιχειρήματα. Δεν υπάρχει δικαστική απόφαση Ελληνικού δικαστηρίου -απ' ότι γνωρίζουμε- που να τους αποκαλεί σχισματικούς, αλλά αυτό δεν έχει καμιά σημασία για την Εκκλησία της οποίας τα κριτήρια είναι εντελώς άλλης φύσεως. Η Εκκλησία τη θέση της την ξεκαθαρίζει στην πράξη, με το να μην τους δέχεται σε Μυστηριακή κοινωνία, κάτι άλλωστε που και οι ίδιοι οι παραταξιακοί παλαιοημερολογίτες δεν θέλουν, αφού μόνοι τους αποσχίσθηκαν, θεωρούν τους νεοημερολογίτες σχισματικούς (!) και αιρετικούς (!), τα μυστήρια της Εκκλησίας μας μολυσμένα και άκυρα, και στα έντυπά τους κακοχαρακτηρίζουν διαρκώς και ιδιαίτερα τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τους κοινωνούντες μαζί Του, δηλαδή όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες της υφηλίου. Όλοι είμεθα αιρετικοί πλην αυτών!!!
Όταν προ δύο ή τριών ετών ένας παραταξιακός "Αρχιεπίσκοπος" ένας από τους "Αρχιεπισκόπους" Αθηνών των "Γ.Ο.Χ" έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (πρόκειται για εκείνον με τον οποίο έχει σχέση η σχισματική αδελφότητα του Εσφιγμένου), η Εκκλησία της Ελλάδος επισήμως διαμαρτυρήθηκε στην Προεδρεία της Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρος είπε ότι τον δέχθηκε ως Έλληνα πολίτη, αλλά απέφυγε -όπως δήλωσε- να τον προσφωνήσει με την προσφώνηση Μακαριώτατε. Ήταν από μέρους του ευφυούς και προσεκτικού Προέδρου της Δημοκρατίας μια στάση σωστή. Τώρα, αν κάποιοι βουλευτές παρίστανται σε θρησκευτικές εκδηλώσεις τους π.χ. λιτανείες πανηγυριζόντων ναών τους ή κατάδυση του σταυρού τα Θεοφάνεια με το παλαιό, είναι ευνόητη η παρουσία τους. Είναι πράξη πολιτικής τακτικής σε ψηφοφόρους της εκλογικής περιφερείας τους. Όπως είναι πράξη κοινωνική, η παρουσία ενός μέλους της Κανονικής Εκκλησίας σε κάποιο "γάμο" ή "βάπτιση" ή "κηδεία" παλαιοημερολογίτη "Γ.Ο.Χ." φίλου ή συγγενούς.
Η των τελευταίων ημερών απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τους Εσφιγμενίτες "Μοναχούς" και κατ' επέκτασιν για τους έχοντας "μυστηριακή" κοινωνία μ' αυτούς παραταξιακούς παλαιοημερολογίτες και τους λοιπούς των άλλων παρατάξεων, είναι πολύ σημαντική. Ως Ανώτατη Εκκλησιαστική Αρχή η Αγία και Ιερά Σύνοδος, τους χαρακτήρισε σχισματικούς και ζητεί την αποχώρησή τους από τη συγκεκριμένη Μονή. Η Συνοδική αυτή απόφαση είναι πολύ σημαντική, διότι είναι απόφαση του Ανωτάτου Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου που έχει κατά τους Ιερούς Κανόνες και τους Νόμους του Κράτους το δικαίωμα να το πράξει ως αρμόδια Εκκλησιαστική Αρχή του Αγίου Όρους. Και τούτο βέβαια το έπραξε ως αρμόδια Αρχή, νομίμως και κανονικώς, αφού επί τριάντα και πλέον έτη εφήρμοσε την εκκλησιαστική ανοχή και την παροχή καιρού μετανοίας. Δεν μπορεί δηλαδή να κατηγορηθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι δεν έδωσε χρόνο. Για την ακρίβεια εξήντλησε κάθε όριο και μάλιστα καθ' υπερβολήν.
Η Μονή Εσφιγμένου, δεν μνημονεύει θεληματικά και αναρχικώς πεισματικά το όνομα του Οικουμενικού Πατριάρχου. Αυτό σημαίνει σχίσμα. Θεληματική αποκοπή από τον Κανονικό κορμό της Ορθοδόξου Κανονικής Εκκλησίας, κοινωνία με συγκεκριμένη σχισματική παλαιοημερολογιτική παράταξη "Γ.Ο.Χ.", αλλά και φατρία εχθρική προς την Εκκλησιαστική Αρχή προς την οποία όφειλαν την αναφορά όπως την έχουν τα υπόλοιπα δεκαεννέα Μοναστήρια και οι Σκήτες, πλην των μεμονωμένων παραταξιακών "Γ.Ο.Χ." "Μοναχών" που μένουν σε Σκήτες, των αυτοαποκαλούμενων δηλαδή "ζηλωτών", οι οποίοι κληρονόμησαν τις καλύβες τους από τους "ζηλωτές γεροντάδες τους", διότι νομίμως καμία Μονή ως ανωτέρα διοίκηση μιας Σκήτης η οποία της ανήκει, δεν επιτρέπει να κατοικήσουν "ζηλωτές". Δηλαδή δεν τους παραχωρεί καλύβες (σπίτια) εφ' όσον δηλώνουν "ζηλωτές της διακοπής μυστηριακής κοινωνίας με τις άλλες Μονές; Είχε το δικαίωμα να γίνει εξάρτημα μιας συγκεκριμένης παλαιοημερολογίτικης σχισματικής και αυτής "Γ.Ο.Χ." παρατάξεως; Είναι δηλαδή, σαν να γίνει από μια παραταξιακή "μοναστική αδελφότητα", κατάληψη μιας μεγάλης και ιστορικής Μονής μιας Μητροπόλεως. Ο Επίσκοπος ο Κανονικός του τόπου, θα έμενε με σταυρωμένα τα χέρια;
Εδώ θεωρούμε πώς πρέπει μια και είμεθα σε Κρητικό έδαφος που είναι επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου να αναφέρουμε κάτι σχετικό που θα βοηθήσει στην κατανόηση του όλου θέματος. Είναι γνωστό ότι η Ιερά Μονή Κουδουμά λόγω των αγίων κτιτόρων Παρθενίου και Ευμενίου και της ασκητικής φήμης που απέκτησε και είχε σε όλη την Κρήτη τα σκήπτρα της Μοναστικής-πνευματικής αναφοράς και σημαντικότατης επιρροής, από τα χρόνια της δημιουργίας της την τελευταία δηλαδή εικοσαετία του 19ου και όλου του μισού του 20ου αιώνος. Με την αλλαγή του ημερολογίου το 1924 η Εκκλησία της Κρήτης δεν υπέστη τις μεγάλες εντάσεις όπως η Εκκλησία της Ελλάδος και τούτο διότι ήταν του κλίματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, γεωγραφικά μακριά και το κυριότερο, στην συντριπτική πλειοψηφία οι κάτοικοί της ήταν αντισυντηρητικοί με την έννοια την τότε, δηλαδή αντιβασιλικοί αφού υπήρχε στη μέση ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Το αναφέρουμε αυτό, διότι οι πρώτοι αποσχισθέντες "Γ.Ο.Χ." ήταν στη μεγάλη τους πλειοψηφία φιλοβασιλικοί. Στην Κρήτη υπήρχαν μεμονωμένες φωνές σε κάποια χωριά, οι δε ιερείς που πεισματικά ακολουθούσαν το παλαιό και τελικά αποκόπηκαν από την Εκκλησία (πρώτα θεληματικά και ακολούθως με αποφάσεις καθαιρέσεως της Συνόδου) δεν ξεπερνούσαν σ' όλη την Κρήτη τους πέντε. Όμως άρχισαν οι επεμβάσεις από τους φανατικούς παλαιοημερολογίτες των Αθηνών που αυτοχαρακτηρίσθηκαν ως "Γ.Ο.Χ." δηλαδή Γνήσιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και από Μοναχούς του Αγίου Όρους φανατικούς που έκοψαν την κοινωνία με τους υπόλοιπους αγιορείτες και ενώθηκαν με τους παραταξιακούς "Επισκόπους" των "Γ.Ο.Χ." είτε βγαίνοντας από το Όρος ασκώντας αγώνα είτε εντός αυτού ασκώντας αγώνα δι' επιστολών. Λεπτομέρειες επ' αυτού του ζητήματος θα δει ο αναγνώστης στο βιβλίο μας για τη Μονή Κουδουμά που συν Θεώ θα κυκλοφορήσει γύρω στο Πάσχα. Τότε, λοιπόν, οι "Γ.Ο.Χ." γνωρίζοντας την πνευματική επιρροή της Μονής Κουδουμά στα πράγματα της Κρήτης, επεχείρησαν την κατάληψή της, παρασύροντας την αδελφότητα να γυρίσει με το παλαιό, ενώ δέκα χρόνια (1924-1934) πήγαινε με το νέο. Ο τότε Επίσκοπος Αρκαδίας Βασίλειος, κυριολεκτικά έφτυσε αίμα για να κρατήσει το Μοναστήρι στους κόλπους της Εκκλησίας. Τελικά, με μύριους αγώνες, με ανακάτεμα και της χωροφυλακής αλλά κυρίως με τις διαμαρτυρίες του πλήθους των πιστών, προσκυνητών της Μονής, κατόρθωσε να την κρατήσει εντός της Εκκλησίας. Τρία χρόνια διήρκεσε η πάλη αυτή (1934-1937). Όμως συνεχίσθηκαν τα προβλήματα αυτά με ενδομοναστηριακές αντιπαλότητες που κόστισαν σχεδόν τη διάλυση της αδελφότητος. Μετά ήλθε η γερμανική κατοχή και οι Γερμανοί έδιωξαν τους Μοναχούς όλους. Έμεινε έρημο το Μοναστήρι ως το 1944. Και πάλι μικρή μερίδα επεχείρησε τα ίδια μέχρι το 1946 που έγινε Επίσκοπος Αρκαδίας ο Ευγένιος και έλυσε δυναμικά και αμετάκλητα το θέμα. Όμως δυστυχώς αυτές οι έριδες κατέστρεψαν την ασκητική αδελφότητα και έκτοτε μέχρι σήμερα παραμένει μεν Μονή με δύο Μοναχούς, στην ουσία όμως προσκύνημα. Αυτό πάντως που επεδίωκαν οι "Γ.Ο.Χ." δεν το κατόρθωσαν.
Ενώ, λοιπόν, το Άγιο Όρος είναι εκκλησιαστικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, έχει γίνει στην ουσία κατάληψη της Μονής Εσφιγμένου, πράγμα όχι μόνο εκκλησιαστικώς καταδικαστέο ως αντικανονικό αφού είναι στην ουσία σχισματικό, αλλά και παράνομο, αφού το Σύνταγμα και οι Νόμοι του κράτους αναγνωρίζουν το εκκλησιαστικό καθεστώς του Αγίου Όρους, ότι δηλαδή η Μονή ανήκει στο άμεσο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου πνευματικώς και υλικώς. Πέραν της βασικής σχισματικής ενέργειας με τη διακοπή της κοινωνίας με τα άλλα δεκαεννέα Μοναστήρια του Όρους, το χειρότερο είναι ο προσηλυτισμός που ασκούν οι "Μοναχοί" του Εσφιγμένου στους ανυποψίαστους καλοπροαίρετους επισκέπτες του Όρους που συνήθως κατεβαίνουν εκεί, αφού είναι το πρώτο γεωγραφικά στη βόρεια πλευρά του Όρους (με αφετηρία του πλοίου από την Ιερισσό).
Προσωπικά είχαμε μια τέτοια εμπειρία τον περασμένο Μάιο όταν πηγαίναμε για σχετική με το βιβλίο μας έρευνα σε Αγιορείτικη Μονή. Μέσα, λοιπόν, στο πλοιάριο καθόταν μια μεγάλη παρέα από νέους οι οποίοι πήγαιναν για πρώτη φορά στο Άγιον Όρος, γεμάτοι δέος και όνειρα ότι θα έβλεπαν αυτά που χρόνια άκουαν. Και είναι γνωστή σ' όλους η ευεργετική επίδραση του ιερού αυτού τόπου στις ψυχές και μάλιστα των νέων που τόσους κινδύνους διατρέχουν μέσα στον κόσμο. Πήγε, λοιπόν, και κάθισε μεταξύ τους ένας Μοναχός -ενώ υπήρχαν πολλά άδεια καθίσματα- και άρχισε σιγά-σιγά να τους μιλά. Με την ώρα μπήκε στο "θέμα" του με χειρονομίες και φωνές. Και το θέμα του ήταν ένα υβρεολόγιο κατά του Πατριάρχου, άνευ προηγουμένου, με χαρακτηρισμούς τρισάθλιους. Σκεφτόμουνα τους νέους αυτούς, τι έπαιρναν σαν πρώτη-πρώτη εικόνα εμπειρίας από το Άγιον Όρος.
Έκανα πολλή ώρα υπομονή. Δεν θα μιλούσα, αλλά λυπήθηκα αυτούς τους νέους. Τον άρχισα, λοιπόν, και τον περιποιήθηκα δεόντως. Αναγκάστηκε και έφυγε και τρύπωσε στα εσωτερικά καθίσματα του πλοιαρίου και μετά προσπάθησα να δώσω στα παιδιά αυτά να καταλάβουν το πρόβλημα και χάρηκα όταν άκουσαν τη σύστασή μου να μην επισκεφθούν το Μοναστήρι αυτό, προς λύπην βέβαια του υβριστού "Μοναχού".
Μπορεί ο αναγνώστης να σκεφθεί πόσες τέτοιες συζητήσεις έχουν γίνει μέσα στο πλοίο κάθε φορά, ή μέσα στη Μονή; Μπορεί κανείς να υποθέσει όλα αυτά τα χρόνια τι κακό έχει γίνει σε ψυχές; Δεν οικοδομούν εκεί, αλλά επηρεάζουν αρνητικά, διαστρεβλώνοντας την αλήθεια, αλλοιώνοντας πεποιθήσεις και χαλώντας ό,τι χτίζουν οι άλλοι μέσα στο Περιβόλι της Παναγίας. Αυτός είναι ο κυριότερος κατά την άποψή μου λόγος για τον οποίο πρέπει να φύγουν και να πάνε όπου θέλουν. Λιγότερο κακό θα κάνουν όπου αλλού και να πάνε. Λιγότερο κακό θα κάνουν αν πάνε αλλού και χτίσουν Μοναστήρια. Διότι εκεί θα τους ξέρουν. Εκεί δεν θα χρησιμοποιούν το κύρος του Αγίου Όρους. Θα είναι γνωστοί ως παραταξιακοί "Γ.Ο.Χ.".
Γράφτηκε πρόσφατα σε ένθετο του "Τύπου της Κυριακής" (2-2-2003) από γνωστό δημοσιογράφο ένα σχετικό άρθρο μέσα στο οποίο σχολιάζεται και μια άλλη πλευρά του ζητήματος, αρκετά σημαντική. Γράφει: "Χωρίς να το θέλουν οι αγαπητοί πατέρες που εγκαταβιούν στη Μονή Εσφιγμένου χωρίς να έχουν κοινωνία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ακολουθούν ένα δρόμο που μπορεί να εξελιχθεί σε πολύ επικίνδυνη πορεία για το προσφιλές τους Άγιον Όρος. Ας σκεφθούν αν με τη δική τους λογική η Ρώσικη Μονή κάποτε διακόψει την κοινωνία με το Φανάρι, που όπως είπαν, τόσο αγαπούν, και συνδεθεί με το Πατριαρχείο της Μόσχας κι αν ακολουθήσουν και οι Μονές στις οποίες εγκαταβιούν Σέρβοι, Βούλγαροι και Ρουμάνοι, τότε δεν θα αναφυεί ο εθνοφυλετισμός, που όλοι καταδικάζουμε; Δεν δημιουργούν έτσι ένα προηγούμενο που μπορεί να έχει αρνητικότατες συνέπειες για το μέλλον του Αγίου Όρους, όταν μάλιστα ορατοί είναι οι εκ των έξω κίνδυνοι και χειροπιαστές απειλές;"
Ακόμη: Θα πρέπει να διερωτηθούν ποιος τους έδωσε το δικαίωμα να αποφαίνονται για το ποιος είναι αιρετικός ή όχι. Ποιος τους ανεβίβασε -αν δεν είναι ο πλάνος διάβολος- στην καθέδρα να καταδικάζουν ως αιρετικούς τους εκατοντάδες εκατομμύρια Ορθοδόξων του κόσμου όταν οι ίδιοι "κλέπτες εισί και ληστές" κατά τη φράση του Κυρίου, αφού κατέλαβαν και κατέχουν κάτι που δεν τους ανήκει, δηλαδή Μονή του Οικουμενικού Πατριαρχείου;
Την ελευθερία της συνειδήσεως που επικαλούνται θα έπρεπε να την εφαρμόζουν αλλού, δηλαδή όχι καταλαμβάνοντας Μονή αλλά χτίζοντας αλλού Μονή εκτός Αγίου Όρους. Κανείς δεν τους εμποδίζει.
Λένε ότι προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Όμως, το μόνο που μπορεί να κάνει το Συμβούλιο της Επικρατείας είναι να απορρίψει τους ισχυρισμούς των, υπενθυμίζοντάς τους τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα του Οικουμενικού Θρόνου στον Άγιον Όρος.
Επί πλέον σε ό,τι αφορά την απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου που τους καταδικάζει ως σχισματικούς, δεν μπορεί να υπεισέλθει το Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι δεν υπόκειται η πνευματική αυτή θέση της Ιεράς Συνόδου στις αρμοδιότητες του Συμβουλίου της Επικρατείας που έχει να κάμει με το Σύνταγμα και τους Νόμους του Κράτους. Η Συνοδική αυτή απόφαση, είναι απόφαση Ανωτάτου Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου που δεν μπορεί ουδεμία άλλη Εκκλησιαστική Αρχή να αναιρέσει, όταν μάλιστα πρόκειται για θέμα εκκλησιολογικό, δηλαδή θέμα κορυφαίο που είναι το σχίσμα, το ότι δηλαδή δεν έχουν κοινωνία με καμιά Κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία. Τι θα κάνουν; Θα "καθαιρέσει" τον Πατριάρχη και τα μέλη της περί Αυτόν Αγίας και Ιεράς Συνόδου η "Σύνοδος" της παρατάξεως στην οποία ανήκουν; Αστεία πράγματα για ανέκδοτα….!
Από τη μία δηλώνουν ότι δεν φεύγουν, ακόμη δηλαδή και αν η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν τους δικαιώσει νομικά (τότε γιατί προσφεύγουν) κι από την άλλη όπως δήλωσαν στο Κάραβελ στην Αθήνα σε συνέντευξη τύπου ζητούν διάλογο με την Ιερά Κοινότητα του Όρους και το Οικουμενικό Πατριαρχείο! Προς τι ο διάλογος με τον "αιρετικό" Πατριάρχη και τους "αιρετικούς" κοινωνούντες με τον Πατριάρχη λοιπούς αγιορείτες Πατέρες; Μα αυτοί καταδικάζουν το διάλογο με τους αιρετικούς!!
Εν πάσει περιπτώσει, ίσως η Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, τους δεχθεί από αγάπη και συγκατάβαση για διάλογο. Θα βγει τίποτε; Η Εκκλησία θα έχει για μια φορά ακόμη δώσει την ευκαιρία μετανοίας αλλά εκείνοι, νομίζω, πως θα γίνουν φανατικότεροι και θα αυτοχαρακτηρισθούν και ομολογητές.
Διαρκώς και εντόνως επικαλούνται τους Οσιομάρτυρες τους επί Βέκκου μαρτυρήσαντες, προκαλούν το… μαρτύριο αφελώς, μη έχοντες επίγνωση της εποχής που ζούμε. Τέτοιοι "μάρτυρες" όμως θα γίνουν αν πιεζόμενοι, σε ακραίο σενάριο, αυτοπυρποληθούν; Αυτό δεν θα είναι μαρτύριο αλλά ομαδική αυτοκτονία την οποία θα καταδικάζει και το Αρκάδι ακόμη που για άλλους λόγους είχε τον ηρωϊσμό να κάμει το ολοκαύτωμα. Ως συνοδεία συμπαγής, γαλουχημένη και διαποτισμένη με όλο αυτό το φανατισμό, το θεωρώ απίθανο να αλλάξει πορεία, δεδομένου ότι πολλοί από τους "Μοναχούς" αυτούς προέρχονται από οικογένειες "Γ.Ο.Χ.".
Στη δε επίσης απίθανη περίπτωση που κάποιοι διαχωρίσουν τη θέση τους και δηλώσουν μετάνοια, τότε η Μητέρα Εκκλησία θα έχει να αντιμετωπίσει άλλου είδους πολλά προβλήματα, τα οποία άλλα θα λυθούν με τη γνωστή άκρα συγκατάβαση και οικονομία, όμως άλλα στα οποία δεν χωρεί οικονομία θα πρέπει να ακολουθήσει το μονόδρομο π.χ. για τις Κανονικές Χειροτονίες και Κανονικές Μοναχικές κουρές, αφού δεν αναγνωρίζεται η "χειροτονία" τους και τα εξ αυτής τελούμενα "μυστήρια".
Άλλωστε υπάρχει και το προηγούμενο που έγινε τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή δύο "Επίσκοποι των Γ.Ο.Χ." της Αμερικής ο Παΐσιος και ο Βικέντιος προσχώρησαν στην Κανονική Εκκλησία υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Χειροτονήθηκαν κανονικά εξ αρχής Διάκονοι, Πρεσβύτεροι και Επίσκοποι και συνεχίζουν κι αυτοί και το ποίμνιό τους να ακολουθούν το παλαιό εορτολόγιο, αλλά πλέον είναι στους κόλπους της Εκκλησίας με Κανονική Αποστολική διαδοχή. Για την Εκκλησία δεν έχουν σημασία παλαιό και νέο ημερολόγιο, η διαφορά δηλαδή των δεκατριών ημερών, αλλά η κοινωνία με την Κανονική Εκκλησία που κατέχει την Αποστολική διαδοχή.
Κάτι παρόμοιο, πρωτοποριακά έκαμε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Κύριλλος με την ασκητική αδελφότητα κοσμικών που υπήρχε στον Άγιο Νικόλαο Ζαρού η οποία αδελφότητα κρατούσε το παλαιό ημερολόγιο, αλλά ουδέποτε είχε σχέση με παρατάξεις. Σ' αυτό είχε συντελέσει η όντως διακριτική στάση του τότε Μητροπολίτη Γορτύνης κ. Τιμοθέου με τον οποίο συνδέονταν και είχαν εκκλησιαστική κοινωνία, αφού έστω και μόνον από εκείνον δέχονταν τα μυστήρια. Ο νυν Σεβ. Κύριλλος ολοκλήρωσε εκκλησιαστικά το καλό με σοφία και σύνεση. Έδωσε υπόσταση στην κοσμική αδελφότητα με το να γίνει Μονή με το παλαιό ημερολόγιο το οποίο εξαρχής ακολουθούσαν, να γίνουν Κανονικές Χειροτονίες του Ηγουμένου και ενός Διακόνου καθώς και οι Μοναχικές Κουρές των μελών της αδελφότητος. Είναι δηλαδή Μονή με το παλαιό ημερολόγιο, αλλά ανήκει στην Κανονική του τόπου Εκκλησία, ανενόχλητη, με ειδικό καθεστώς ακόμη και στα οικονομικά, διότι το μείζον της υποθέσεως ήταν να είναι εντός της Εκκλησίας. Και με τη χάρη του Θεού η Μονή πορεύεται σωστά, συνεχίζει το ασκητικό της πρόγραμμα που είναι μοναδικό στο είδος του απ' όλα τα Μοναστήρια της Ελλάδος αφού πάνω από σαράντα χρόνια τώρα, κάθε βράδυ τελείται αγρυπνία.
Ό,τι επετεύχθη στις δύο περιπτώσεις Αμερικής και Ζαρού και απ' ότι γνωρίζω και σε κάποια άλλη περίπτωση ενορίας "Γ.Ο.Χ." στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης που οικειοθελώς υπήχθη στη Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους κι έγινε Μετόχιό της και εξυπηρετείται εναλλάξ από Ιερομόναχο της Μονής αυτής, επετεύχθη διότι οι άνθρωποι αυτοί ήταν αγνών κινήτρων, καλοπροαίρετοι, αφανάτιστοι που ενδιαφέρονταν για τη σωτηρία τους, γι' αυτό και ο Θεός δεν τους άφησε να χαθούν.
Δυστυχώς όμως το αντίθετο συμβαίνει με την Εσφιγμένου. Εκεί επικρατεί το επάρατο δίδυμο πλάνης και φανατισμού.
Εφημερίδα "Μεσόγειος" 21-2-2003
Του Χρυσοστόμου Παπαδάκη, Αρχιμ. του Οικουμενικού Θρόνου και Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μητρ. Γορτύνης και Αρκαδίας
Συνήθως ζητήματα σοβαρά εκκλησιαστικού περιεχομένου, παίρνουν μεγάλες διαστάσεις εξ αιτίας των μέσων ενημερώσεως και μάλιστα του ηλεκτρονικού τύπου. Όμως επικρατεί μεγάλη σύγχυση, διότι οι πολλοί έχουν άγνοια του βάθους των πραγμάτων αφού δεν διαθέτουν εκκλησιαστική παιδεία και γνώση του κάθε αντικειμένου που έρχεται στην επικαιρότητα. Δύο από αυτά είναι το θέμα της Μονής Εσφιγμένου του Αγίου Όρους, και το θέμα του αβάτου (για τις γυναίκες). Και επειδή υπάρχει κάποια ευαισθησία του κόσμου γύρω από το Άγιον Όρος, λόγω της μοναδικότητός του ακούγονται και λέγονται πολλά. Άλλα έχουν βάση και άλλα είναι ανυπόστατα.
Σε τούτο το άρθρο θα ασχοληθούμε με το πρώτο, διότι γύρω από αυτό υπάρχει περισσότερη άγνοια αφού έχει παραμέτρους πολλές με βασικότερη την εκκλησιολογική. Το δεύτερο, το θέμα δηλαδή του αβάτου είναι απλό, ιστορικό, ξεκάθαρο. Τίθεται ως θέμα μεν κατά καιρούς, αλλά όσο τακτικά κι αν τίθεται, κι όπως κι αν τίθεται, οι απαντήσεις είναι απλές και μετρημένες, αφού πρόκειται για ιερό καθεστώς ιερού τόπου κατοχυρωμένο ιστορικώς και νομικώς. Με άλλα λόγια, λόγος να γίνεται.
Το πρώτο όμως είναι ακανθώδες και στρυφνό, δύσκολο και επικίνδυνο στη λύση του. Η κρίση περί της Μονής Εσφιγμένου ξέσπασε, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε επίσημα περί του ζητήματος αυτού που είναι αγιορείτικο σοβαρό πρόβλημα. Και αποφάσισε να ζητήσει την απομάκρυνση όλων των Μοναχών της Μονής αυτής που είναι και η πολυπληθέστερη αδελφότητα μεταξύ των Αγιορείτικων Μονών. Θα προσπαθήσουμε όσο μπορούμε πιο απλά να δώσουμε στο αναγνωστικό κοινό να καταλάβει περίπου πως έχει το όλο θέμα.
Για λόγους πρακτικούς θα απαριθμήσουμε τις νοηματικές παραγράφους. Το Άγιον Όρος υπάγεται άμεσα στην Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Είναι επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου, με το αναγνωρισμένο καθεστώς διοικήσεως (Ιερά Κοινότητα-Ιερά Επιστασία) από το Πατριαρχείο και την Ελληνική Πολιτεία. Μνημονεύεται το όνομα του Πατριάρχου στις ακολουθίες και εποπτεύει πνευματικά και αναλόγως κατά περίπτωση ενεργεί ως η Νόμιμη και Κανονική Εκκλησιαστική Αρχή.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο Επίσκοπος του Ιερού αυτού τόπου με όλα τα πνευματικά και διοικητικά δικαιώματα που έχει ο κάθε Επίσκοπος στην επαρχία του. Η δε Αγία και Ιερά Σύνοδος της οποίας προεδρεύει ο Οικουμενικός Πατριάρχης, επιλαμβάνεται των μεγάλων θεμάτων που έρχονται σ' Αυτήν όπως τα μεγάλα θέματα που λύνονται από τις κατά τόπους Συνόδους όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, αφού η Ιερά Σύνοδος είναι η ανώτατη Αρχή Επομένως οι αγιορείτες Μοναχοί έχουν κοινό πνευματικό Πατέρα-Επίσκοπο τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
Και αν τα μέλη κάθε τοπικής Εκκλησίας κληρικοί και λαϊκοί επιβάλλεται να έχουν εκκλησιαστικό φρόνημα με ό,τι δηλοί ο όρος εκκλησιαστικό φρόνημα, πολύ περισσότερο επιβάλλεται στους Μοναχούς οι οποίοι είναι αφιερωμένοι να ζουν την εν χριστώ ζωή και στις λεπτομέρειες της ακόμη με στόχο τον προσωπικό τους αγιασμό. Αυτό είναι το θεμέλιο της ορθοδόξου εκκλησιολογίας. Ο αντίποδας του εκκλησιαστικού φρονήματος είναι η φατρία, η ανυπακοή, η παρασυναγωγή και τα συναφή τα οποία είναι κολάσιμα καθώς αποφαίνονται οι Ιεροί Κανόνες.
Η Εκκλησία είναι αυτό που είναι και διοικείται έτσι που διοικείται, δηλαδή σύμφωνα με τους Ιερούς Κανόνες. Είναι σύστημα το οποίο σε ό,τι αφορά την Ελληνική επικράτεια είναι κατοχυρωμένο και από το Σύνταγμα της χώρας. Στην Εκκλησία, ή είσαι μέσα ή είσαι έξω. Κανείς δεν μπορεί να στέκεται πάνω στο τείχος μετέωρος. Σημείο αναφοράς είναι ο Επίσκοπος. Κατά τον άγιο Ιγνάτιο το Θεοφόρο, "όπου είναι ο Επίσκοπος εκεί και η καθολική Εκκλησία", δηλαδή η Εκκλησία όλη. Και κατά τον ίδιο αποστολικό Πατέρα "ο λάθρα δουλεύων τω Επισκόπω διαβόλω λατρεύει".
Η μνημόνευση του ονόματος του Επισκόπου στη θ. Λειτουργία, κυρίως αλλά και στις λοιπές ακολουθίες, δεν εντάσσεται μέσα στην κοινή μνημόνευση ονομάτων υπέρ υγείας. Επέχει θέσιν δόγματος που πιστοποιεί την κανονικότητα. Πιστοποιεί τη γνησιότητα ότι αυτό που συντελείται είναι Εκκλησία, είναι το αυθεντικό, το σωστικό. Πιστοποιεί την παρουσία της Χάριτος βάσει της αποστολικής διαδοχής. Πιστοποιεί "την ενότητα της πίστεως και την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος". Άλλωστε είναι γνωστή η σημασία του αντιμηνσίου που φέρει την υπογραφή του Επισκόπου, αφού η θ. Λειτουργία τελείται από τους πρεσβυτέρους εξ ονόματος του Επισκόπου. Γι' αυτό και Λειτουργία χωρίς τη μνημόνευση του ονόματος του Κανονικού Επισκόπου του τόπου, λειτουργία δεν είναι. Είναι παρασυναγωγή, είναι βαρύτατο πνευματικό παράπτωμα που τιμωρείται αυστηρότατα. Η μνημόνευση του ονόματος του Επισκόπου σφραγίζει την κανονικότητα της εκκλησιαστικής ευχαριστιακής συνάξεως. Και όπως συμβαίνει παντού, ο Επίσκοπος που για κάποιο λόγο θέλει να λειτουργήσει σε ξένη εκκλησιαστική επαρχία, εκτός δηλαδή της δικαιοδοσίας του, παίρνει άδεια από τον Κανονικό Επίσκοπο του οποίου και το όνομα μνημονεύει κατά τη Μεγάλη Είσοδο λέγοντας "του και ποιμενάρχου (ή κυριάρχου) της Ιεράς ταύτης Μητροπόλεως" μετά τη μνημόνευση του Πρώτου δηλαδή του Προκαθημένου ή της Προκαθημένης Συνόδου (όπως συμβαίνει για τις παλαιές χώρες της Εκκλησίας της Ελλάδος), έτσι και ένας Επίσκοπος οιουδήποτε κλίματος που έχει πρόσκληση από Μονή ή καλύβη κάποιας Σκήτης του Αγίου Όρους να λειτουργήσει ή να χειροτονήσει, εισέρχεται στο Όρος και τελετουργεί κατόπιν αδείας του Πατριάρχου.
Σε ό,τι αφορά το πολιτικό καθεστώς του Αγίου Όρους, έχει ως μέρος της Ελληνικής επικράτειας πολιτικό διοικητή αλλά με συγκεκριμένες αρμοδιότητες και διορίζεται από τον Υπουργό των Εξωτερικών. Η πολιτική δηλαδή αναφορά του Αγίου Όρους προς την Ελληνική Πολιτεία γίνεται μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών και αυτό για λόγους ειδικούς, πραγματικούς και συμβολικούς.
Είναι γνωστό το παλαιοημερολογιτικό ζήτημα το οποίο ταλανίζει την Πατρίδα μας από το 1924. Την παλαιοημερολογιτική "εκκλησία" αποτέλεσαν αρχικά όσοι δεν δέχθηκαν την αλλαγή του ημερολογίου. Το νέο ημερολόγιο κακώς λέγεται παπικό. Δεν είναι παπικό (του πάπα δηλαδή) διότι δεν είναι το Γρηγοριανό που ακολουθεί ο Ρωμαιοκαθολικισμός, αλλά το καλώς διορθωμένο Ιουλιανό (παλαιό). Αυτοί που τότε σκανδαλίστηκαν, αποσχίστηκαν από την Κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία και έκαμαν δικούς τους "επισκόπους" και "ιερείς". Με την πάροδο του χρόνου άρχισαν για διάφορους λόγους να διαφωνούν μεταξύ των και δημιουργήθηκαν διάφορες παρατάξεις οι οποίες αλληλοκαθαιρέθηκαν και κάποιες από αυτές καθώς και μοναστήρια τους μέχρι σήμερα εκδίδουν έντυπα μέσα στα οποία αλληλοκατηγορούνται και φυσικά δεν έχουν "μυστηριακή" κοινωνία μεταξύ των.
Και η Μονή Εσφιγμένου εκδίδει περιοδικό. Όλες αυτές τις παλαιοημερολογιτικές παρατάξεις δεν τις αναγνωρίζει καμιά Ορθόδοξη Κανονική Εκκλησία στον κόσμο. Με άλλα λόγια, ένας παραταξιακός παλαιοημερολογίτης "δεσπότης" ή "παπάς" δεν μπορεί να λειτουργήσει ούτε στα Ιεροσόλυμα όπου ακολουθείται το παλαιό εορτολόγιο, ούτε στο Άγιον Όρος όπου και εκεί ακολουθείται το παλαιό, ούτε αλλού. Κοινωνία έχουν μεταξύ των όλα τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία και οι αυτοκέφαλες και αυτόνομες Εκκλησίες του κόσμου, αλλά καμιά Εκκλησία δεν έχει κοινωνία με παλαιοημερολογιτικές παρατάξεις και ας λένε ότι έχουν Ιερωσύνη από τους Ρώσους επισκόπους της διασποράς. Η Εκκλησία γνωρίζει πού είναι τα όριά της διορθοδόξως. Όσοι είναι εκτός είναι εκτός. Αυτό σημαίνει πως δεν είναι Εκκλησία καμιά "Γ.Ο.Χ." παράταξη. Ένας Δεσπότης ή Ιερεύς που είναι με το νέο ημερολόγιο, μπορεί να λειτουργήσει στο Άγιον Όρος που πάνε με το παλαιό ημερολόγιο όπως και στα Ιεροσόλυμα και στη Σερβία και τη Ρωσία επίσης που πάνε με το παλαιό (το αδιόρθωτο δηλαδή Ιουλιανό). Το γεγονός ότι κανείς παραταξιακός παλαιοημερολογίτης "κληρικός" δεν γίνεται δεκτός σε κοινωνία σε καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία του κόσμου είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι θεωρούνται στην ουσία σχισματικοί οι "Γ.Ο.Χ.", με ό,τι σημαίνει το σχίσμα και οι συνέπειές του.
Μπορεί η Ελληνική πολιτεία με βάση την ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως να δέχεται τις ληξιαρχικές πράξεις των "μυστηρίων" τους αλλά αυτό είναι θέμα καθαρά νομικό, αν και ως προς αυτό, προ ολίγων ετών το Οικουμενικό Πατριαρχείο απηύθυνε προς την Ελληνική Πολιτεία επί του θέματος αυτού γραπτώς την αντίθετη θέση του, με όλα τα θεολογικά κι άλλα επιχειρήματα. Δεν υπάρχει δικαστική απόφαση Ελληνικού δικαστηρίου -απ' ότι γνωρίζουμε- που να τους αποκαλεί σχισματικούς, αλλά αυτό δεν έχει καμιά σημασία για την Εκκλησία της οποίας τα κριτήρια είναι εντελώς άλλης φύσεως. Η Εκκλησία τη θέση της την ξεκαθαρίζει στην πράξη, με το να μην τους δέχεται σε Μυστηριακή κοινωνία, κάτι άλλωστε που και οι ίδιοι οι παραταξιακοί παλαιοημερολογίτες δεν θέλουν, αφού μόνοι τους αποσχίσθηκαν, θεωρούν τους νεοημερολογίτες σχισματικούς (!) και αιρετικούς (!), τα μυστήρια της Εκκλησίας μας μολυσμένα και άκυρα, και στα έντυπά τους κακοχαρακτηρίζουν διαρκώς και ιδιαίτερα τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τους κοινωνούντες μαζί Του, δηλαδή όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες της υφηλίου. Όλοι είμεθα αιρετικοί πλην αυτών!!!
Όταν προ δύο ή τριών ετών ένας παραταξιακός "Αρχιεπίσκοπος" ένας από τους "Αρχιεπισκόπους" Αθηνών των "Γ.Ο.Χ" έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (πρόκειται για εκείνον με τον οποίο έχει σχέση η σχισματική αδελφότητα του Εσφιγμένου), η Εκκλησία της Ελλάδος επισήμως διαμαρτυρήθηκε στην Προεδρεία της Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρος είπε ότι τον δέχθηκε ως Έλληνα πολίτη, αλλά απέφυγε -όπως δήλωσε- να τον προσφωνήσει με την προσφώνηση Μακαριώτατε. Ήταν από μέρους του ευφυούς και προσεκτικού Προέδρου της Δημοκρατίας μια στάση σωστή. Τώρα, αν κάποιοι βουλευτές παρίστανται σε θρησκευτικές εκδηλώσεις τους π.χ. λιτανείες πανηγυριζόντων ναών τους ή κατάδυση του σταυρού τα Θεοφάνεια με το παλαιό, είναι ευνόητη η παρουσία τους. Είναι πράξη πολιτικής τακτικής σε ψηφοφόρους της εκλογικής περιφερείας τους. Όπως είναι πράξη κοινωνική, η παρουσία ενός μέλους της Κανονικής Εκκλησίας σε κάποιο "γάμο" ή "βάπτιση" ή "κηδεία" παλαιοημερολογίτη "Γ.Ο.Χ." φίλου ή συγγενούς.
Η των τελευταίων ημερών απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τους Εσφιγμενίτες "Μοναχούς" και κατ' επέκτασιν για τους έχοντας "μυστηριακή" κοινωνία μ' αυτούς παραταξιακούς παλαιοημερολογίτες και τους λοιπούς των άλλων παρατάξεων, είναι πολύ σημαντική. Ως Ανώτατη Εκκλησιαστική Αρχή η Αγία και Ιερά Σύνοδος, τους χαρακτήρισε σχισματικούς και ζητεί την αποχώρησή τους από τη συγκεκριμένη Μονή. Η Συνοδική αυτή απόφαση είναι πολύ σημαντική, διότι είναι απόφαση του Ανωτάτου Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου που έχει κατά τους Ιερούς Κανόνες και τους Νόμους του Κράτους το δικαίωμα να το πράξει ως αρμόδια Εκκλησιαστική Αρχή του Αγίου Όρους. Και τούτο βέβαια το έπραξε ως αρμόδια Αρχή, νομίμως και κανονικώς, αφού επί τριάντα και πλέον έτη εφήρμοσε την εκκλησιαστική ανοχή και την παροχή καιρού μετανοίας. Δεν μπορεί δηλαδή να κατηγορηθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι δεν έδωσε χρόνο. Για την ακρίβεια εξήντλησε κάθε όριο και μάλιστα καθ' υπερβολήν.
Η Μονή Εσφιγμένου, δεν μνημονεύει θεληματικά και αναρχικώς πεισματικά το όνομα του Οικουμενικού Πατριάρχου. Αυτό σημαίνει σχίσμα. Θεληματική αποκοπή από τον Κανονικό κορμό της Ορθοδόξου Κανονικής Εκκλησίας, κοινωνία με συγκεκριμένη σχισματική παλαιοημερολογιτική παράταξη "Γ.Ο.Χ.", αλλά και φατρία εχθρική προς την Εκκλησιαστική Αρχή προς την οποία όφειλαν την αναφορά όπως την έχουν τα υπόλοιπα δεκαεννέα Μοναστήρια και οι Σκήτες, πλην των μεμονωμένων παραταξιακών "Γ.Ο.Χ." "Μοναχών" που μένουν σε Σκήτες, των αυτοαποκαλούμενων δηλαδή "ζηλωτών", οι οποίοι κληρονόμησαν τις καλύβες τους από τους "ζηλωτές γεροντάδες τους", διότι νομίμως καμία Μονή ως ανωτέρα διοίκηση μιας Σκήτης η οποία της ανήκει, δεν επιτρέπει να κατοικήσουν "ζηλωτές". Δηλαδή δεν τους παραχωρεί καλύβες (σπίτια) εφ' όσον δηλώνουν "ζηλωτές της διακοπής μυστηριακής κοινωνίας με τις άλλες Μονές; Είχε το δικαίωμα να γίνει εξάρτημα μιας συγκεκριμένης παλαιοημερολογίτικης σχισματικής και αυτής "Γ.Ο.Χ." παρατάξεως; Είναι δηλαδή, σαν να γίνει από μια παραταξιακή "μοναστική αδελφότητα", κατάληψη μιας μεγάλης και ιστορικής Μονής μιας Μητροπόλεως. Ο Επίσκοπος ο Κανονικός του τόπου, θα έμενε με σταυρωμένα τα χέρια;
Εδώ θεωρούμε πώς πρέπει μια και είμεθα σε Κρητικό έδαφος που είναι επαρχία του Οικουμενικού Θρόνου να αναφέρουμε κάτι σχετικό που θα βοηθήσει στην κατανόηση του όλου θέματος. Είναι γνωστό ότι η Ιερά Μονή Κουδουμά λόγω των αγίων κτιτόρων Παρθενίου και Ευμενίου και της ασκητικής φήμης που απέκτησε και είχε σε όλη την Κρήτη τα σκήπτρα της Μοναστικής-πνευματικής αναφοράς και σημαντικότατης επιρροής, από τα χρόνια της δημιουργίας της την τελευταία δηλαδή εικοσαετία του 19ου και όλου του μισού του 20ου αιώνος. Με την αλλαγή του ημερολογίου το 1924 η Εκκλησία της Κρήτης δεν υπέστη τις μεγάλες εντάσεις όπως η Εκκλησία της Ελλάδος και τούτο διότι ήταν του κλίματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, γεωγραφικά μακριά και το κυριότερο, στην συντριπτική πλειοψηφία οι κάτοικοί της ήταν αντισυντηρητικοί με την έννοια την τότε, δηλαδή αντιβασιλικοί αφού υπήρχε στη μέση ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Το αναφέρουμε αυτό, διότι οι πρώτοι αποσχισθέντες "Γ.Ο.Χ." ήταν στη μεγάλη τους πλειοψηφία φιλοβασιλικοί. Στην Κρήτη υπήρχαν μεμονωμένες φωνές σε κάποια χωριά, οι δε ιερείς που πεισματικά ακολουθούσαν το παλαιό και τελικά αποκόπηκαν από την Εκκλησία (πρώτα θεληματικά και ακολούθως με αποφάσεις καθαιρέσεως της Συνόδου) δεν ξεπερνούσαν σ' όλη την Κρήτη τους πέντε. Όμως άρχισαν οι επεμβάσεις από τους φανατικούς παλαιοημερολογίτες των Αθηνών που αυτοχαρακτηρίσθηκαν ως "Γ.Ο.Χ." δηλαδή Γνήσιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί και από Μοναχούς του Αγίου Όρους φανατικούς που έκοψαν την κοινωνία με τους υπόλοιπους αγιορείτες και ενώθηκαν με τους παραταξιακούς "Επισκόπους" των "Γ.Ο.Χ." είτε βγαίνοντας από το Όρος ασκώντας αγώνα είτε εντός αυτού ασκώντας αγώνα δι' επιστολών. Λεπτομέρειες επ' αυτού του ζητήματος θα δει ο αναγνώστης στο βιβλίο μας για τη Μονή Κουδουμά που συν Θεώ θα κυκλοφορήσει γύρω στο Πάσχα. Τότε, λοιπόν, οι "Γ.Ο.Χ." γνωρίζοντας την πνευματική επιρροή της Μονής Κουδουμά στα πράγματα της Κρήτης, επεχείρησαν την κατάληψή της, παρασύροντας την αδελφότητα να γυρίσει με το παλαιό, ενώ δέκα χρόνια (1924-1934) πήγαινε με το νέο. Ο τότε Επίσκοπος Αρκαδίας Βασίλειος, κυριολεκτικά έφτυσε αίμα για να κρατήσει το Μοναστήρι στους κόλπους της Εκκλησίας. Τελικά, με μύριους αγώνες, με ανακάτεμα και της χωροφυλακής αλλά κυρίως με τις διαμαρτυρίες του πλήθους των πιστών, προσκυνητών της Μονής, κατόρθωσε να την κρατήσει εντός της Εκκλησίας. Τρία χρόνια διήρκεσε η πάλη αυτή (1934-1937). Όμως συνεχίσθηκαν τα προβλήματα αυτά με ενδομοναστηριακές αντιπαλότητες που κόστισαν σχεδόν τη διάλυση της αδελφότητος. Μετά ήλθε η γερμανική κατοχή και οι Γερμανοί έδιωξαν τους Μοναχούς όλους. Έμεινε έρημο το Μοναστήρι ως το 1944. Και πάλι μικρή μερίδα επεχείρησε τα ίδια μέχρι το 1946 που έγινε Επίσκοπος Αρκαδίας ο Ευγένιος και έλυσε δυναμικά και αμετάκλητα το θέμα. Όμως δυστυχώς αυτές οι έριδες κατέστρεψαν την ασκητική αδελφότητα και έκτοτε μέχρι σήμερα παραμένει μεν Μονή με δύο Μοναχούς, στην ουσία όμως προσκύνημα. Αυτό πάντως που επεδίωκαν οι "Γ.Ο.Χ." δεν το κατόρθωσαν.
Ενώ, λοιπόν, το Άγιο Όρος είναι εκκλησιαστικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, έχει γίνει στην ουσία κατάληψη της Μονής Εσφιγμένου, πράγμα όχι μόνο εκκλησιαστικώς καταδικαστέο ως αντικανονικό αφού είναι στην ουσία σχισματικό, αλλά και παράνομο, αφού το Σύνταγμα και οι Νόμοι του κράτους αναγνωρίζουν το εκκλησιαστικό καθεστώς του Αγίου Όρους, ότι δηλαδή η Μονή ανήκει στο άμεσο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου πνευματικώς και υλικώς. Πέραν της βασικής σχισματικής ενέργειας με τη διακοπή της κοινωνίας με τα άλλα δεκαεννέα Μοναστήρια του Όρους, το χειρότερο είναι ο προσηλυτισμός που ασκούν οι "Μοναχοί" του Εσφιγμένου στους ανυποψίαστους καλοπροαίρετους επισκέπτες του Όρους που συνήθως κατεβαίνουν εκεί, αφού είναι το πρώτο γεωγραφικά στη βόρεια πλευρά του Όρους (με αφετηρία του πλοίου από την Ιερισσό).
Προσωπικά είχαμε μια τέτοια εμπειρία τον περασμένο Μάιο όταν πηγαίναμε για σχετική με το βιβλίο μας έρευνα σε Αγιορείτικη Μονή. Μέσα, λοιπόν, στο πλοιάριο καθόταν μια μεγάλη παρέα από νέους οι οποίοι πήγαιναν για πρώτη φορά στο Άγιον Όρος, γεμάτοι δέος και όνειρα ότι θα έβλεπαν αυτά που χρόνια άκουαν. Και είναι γνωστή σ' όλους η ευεργετική επίδραση του ιερού αυτού τόπου στις ψυχές και μάλιστα των νέων που τόσους κινδύνους διατρέχουν μέσα στον κόσμο. Πήγε, λοιπόν, και κάθισε μεταξύ τους ένας Μοναχός -ενώ υπήρχαν πολλά άδεια καθίσματα- και άρχισε σιγά-σιγά να τους μιλά. Με την ώρα μπήκε στο "θέμα" του με χειρονομίες και φωνές. Και το θέμα του ήταν ένα υβρεολόγιο κατά του Πατριάρχου, άνευ προηγουμένου, με χαρακτηρισμούς τρισάθλιους. Σκεφτόμουνα τους νέους αυτούς, τι έπαιρναν σαν πρώτη-πρώτη εικόνα εμπειρίας από το Άγιον Όρος.
Έκανα πολλή ώρα υπομονή. Δεν θα μιλούσα, αλλά λυπήθηκα αυτούς τους νέους. Τον άρχισα, λοιπόν, και τον περιποιήθηκα δεόντως. Αναγκάστηκε και έφυγε και τρύπωσε στα εσωτερικά καθίσματα του πλοιαρίου και μετά προσπάθησα να δώσω στα παιδιά αυτά να καταλάβουν το πρόβλημα και χάρηκα όταν άκουσαν τη σύστασή μου να μην επισκεφθούν το Μοναστήρι αυτό, προς λύπην βέβαια του υβριστού "Μοναχού".
Μπορεί ο αναγνώστης να σκεφθεί πόσες τέτοιες συζητήσεις έχουν γίνει μέσα στο πλοίο κάθε φορά, ή μέσα στη Μονή; Μπορεί κανείς να υποθέσει όλα αυτά τα χρόνια τι κακό έχει γίνει σε ψυχές; Δεν οικοδομούν εκεί, αλλά επηρεάζουν αρνητικά, διαστρεβλώνοντας την αλήθεια, αλλοιώνοντας πεποιθήσεις και χαλώντας ό,τι χτίζουν οι άλλοι μέσα στο Περιβόλι της Παναγίας. Αυτός είναι ο κυριότερος κατά την άποψή μου λόγος για τον οποίο πρέπει να φύγουν και να πάνε όπου θέλουν. Λιγότερο κακό θα κάνουν όπου αλλού και να πάνε. Λιγότερο κακό θα κάνουν αν πάνε αλλού και χτίσουν Μοναστήρια. Διότι εκεί θα τους ξέρουν. Εκεί δεν θα χρησιμοποιούν το κύρος του Αγίου Όρους. Θα είναι γνωστοί ως παραταξιακοί "Γ.Ο.Χ.".
Γράφτηκε πρόσφατα σε ένθετο του "Τύπου της Κυριακής" (2-2-2003) από γνωστό δημοσιογράφο ένα σχετικό άρθρο μέσα στο οποίο σχολιάζεται και μια άλλη πλευρά του ζητήματος, αρκετά σημαντική. Γράφει: "Χωρίς να το θέλουν οι αγαπητοί πατέρες που εγκαταβιούν στη Μονή Εσφιγμένου χωρίς να έχουν κοινωνία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ακολουθούν ένα δρόμο που μπορεί να εξελιχθεί σε πολύ επικίνδυνη πορεία για το προσφιλές τους Άγιον Όρος. Ας σκεφθούν αν με τη δική τους λογική η Ρώσικη Μονή κάποτε διακόψει την κοινωνία με το Φανάρι, που όπως είπαν, τόσο αγαπούν, και συνδεθεί με το Πατριαρχείο της Μόσχας κι αν ακολουθήσουν και οι Μονές στις οποίες εγκαταβιούν Σέρβοι, Βούλγαροι και Ρουμάνοι, τότε δεν θα αναφυεί ο εθνοφυλετισμός, που όλοι καταδικάζουμε; Δεν δημιουργούν έτσι ένα προηγούμενο που μπορεί να έχει αρνητικότατες συνέπειες για το μέλλον του Αγίου Όρους, όταν μάλιστα ορατοί είναι οι εκ των έξω κίνδυνοι και χειροπιαστές απειλές;"
Ακόμη: Θα πρέπει να διερωτηθούν ποιος τους έδωσε το δικαίωμα να αποφαίνονται για το ποιος είναι αιρετικός ή όχι. Ποιος τους ανεβίβασε -αν δεν είναι ο πλάνος διάβολος- στην καθέδρα να καταδικάζουν ως αιρετικούς τους εκατοντάδες εκατομμύρια Ορθοδόξων του κόσμου όταν οι ίδιοι "κλέπτες εισί και ληστές" κατά τη φράση του Κυρίου, αφού κατέλαβαν και κατέχουν κάτι που δεν τους ανήκει, δηλαδή Μονή του Οικουμενικού Πατριαρχείου;
Την ελευθερία της συνειδήσεως που επικαλούνται θα έπρεπε να την εφαρμόζουν αλλού, δηλαδή όχι καταλαμβάνοντας Μονή αλλά χτίζοντας αλλού Μονή εκτός Αγίου Όρους. Κανείς δεν τους εμποδίζει.
Λένε ότι προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Όμως, το μόνο που μπορεί να κάνει το Συμβούλιο της Επικρατείας είναι να απορρίψει τους ισχυρισμούς των, υπενθυμίζοντάς τους τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα του Οικουμενικού Θρόνου στον Άγιον Όρος.
Επί πλέον σε ό,τι αφορά την απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου που τους καταδικάζει ως σχισματικούς, δεν μπορεί να υπεισέλθει το Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι δεν υπόκειται η πνευματική αυτή θέση της Ιεράς Συνόδου στις αρμοδιότητες του Συμβουλίου της Επικρατείας που έχει να κάμει με το Σύνταγμα και τους Νόμους του Κράτους. Η Συνοδική αυτή απόφαση, είναι απόφαση Ανωτάτου Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου που δεν μπορεί ουδεμία άλλη Εκκλησιαστική Αρχή να αναιρέσει, όταν μάλιστα πρόκειται για θέμα εκκλησιολογικό, δηλαδή θέμα κορυφαίο που είναι το σχίσμα, το ότι δηλαδή δεν έχουν κοινωνία με καμιά Κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία. Τι θα κάνουν; Θα "καθαιρέσει" τον Πατριάρχη και τα μέλη της περί Αυτόν Αγίας και Ιεράς Συνόδου η "Σύνοδος" της παρατάξεως στην οποία ανήκουν; Αστεία πράγματα για ανέκδοτα….!
Από τη μία δηλώνουν ότι δεν φεύγουν, ακόμη δηλαδή και αν η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν τους δικαιώσει νομικά (τότε γιατί προσφεύγουν) κι από την άλλη όπως δήλωσαν στο Κάραβελ στην Αθήνα σε συνέντευξη τύπου ζητούν διάλογο με την Ιερά Κοινότητα του Όρους και το Οικουμενικό Πατριαρχείο! Προς τι ο διάλογος με τον "αιρετικό" Πατριάρχη και τους "αιρετικούς" κοινωνούντες με τον Πατριάρχη λοιπούς αγιορείτες Πατέρες; Μα αυτοί καταδικάζουν το διάλογο με τους αιρετικούς!!
Εν πάσει περιπτώσει, ίσως η Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, τους δεχθεί από αγάπη και συγκατάβαση για διάλογο. Θα βγει τίποτε; Η Εκκλησία θα έχει για μια φορά ακόμη δώσει την ευκαιρία μετανοίας αλλά εκείνοι, νομίζω, πως θα γίνουν φανατικότεροι και θα αυτοχαρακτηρισθούν και ομολογητές.
Διαρκώς και εντόνως επικαλούνται τους Οσιομάρτυρες τους επί Βέκκου μαρτυρήσαντες, προκαλούν το… μαρτύριο αφελώς, μη έχοντες επίγνωση της εποχής που ζούμε. Τέτοιοι "μάρτυρες" όμως θα γίνουν αν πιεζόμενοι, σε ακραίο σενάριο, αυτοπυρποληθούν; Αυτό δεν θα είναι μαρτύριο αλλά ομαδική αυτοκτονία την οποία θα καταδικάζει και το Αρκάδι ακόμη που για άλλους λόγους είχε τον ηρωϊσμό να κάμει το ολοκαύτωμα. Ως συνοδεία συμπαγής, γαλουχημένη και διαποτισμένη με όλο αυτό το φανατισμό, το θεωρώ απίθανο να αλλάξει πορεία, δεδομένου ότι πολλοί από τους "Μοναχούς" αυτούς προέρχονται από οικογένειες "Γ.Ο.Χ.".
Στη δε επίσης απίθανη περίπτωση που κάποιοι διαχωρίσουν τη θέση τους και δηλώσουν μετάνοια, τότε η Μητέρα Εκκλησία θα έχει να αντιμετωπίσει άλλου είδους πολλά προβλήματα, τα οποία άλλα θα λυθούν με τη γνωστή άκρα συγκατάβαση και οικονομία, όμως άλλα στα οποία δεν χωρεί οικονομία θα πρέπει να ακολουθήσει το μονόδρομο π.χ. για τις Κανονικές Χειροτονίες και Κανονικές Μοναχικές κουρές, αφού δεν αναγνωρίζεται η "χειροτονία" τους και τα εξ αυτής τελούμενα "μυστήρια".
Άλλωστε υπάρχει και το προηγούμενο που έγινε τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή δύο "Επίσκοποι των Γ.Ο.Χ." της Αμερικής ο Παΐσιος και ο Βικέντιος προσχώρησαν στην Κανονική Εκκλησία υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Χειροτονήθηκαν κανονικά εξ αρχής Διάκονοι, Πρεσβύτεροι και Επίσκοποι και συνεχίζουν κι αυτοί και το ποίμνιό τους να ακολουθούν το παλαιό εορτολόγιο, αλλά πλέον είναι στους κόλπους της Εκκλησίας με Κανονική Αποστολική διαδοχή. Για την Εκκλησία δεν έχουν σημασία παλαιό και νέο ημερολόγιο, η διαφορά δηλαδή των δεκατριών ημερών, αλλά η κοινωνία με την Κανονική Εκκλησία που κατέχει την Αποστολική διαδοχή.
Κάτι παρόμοιο, πρωτοποριακά έκαμε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Κύριλλος με την ασκητική αδελφότητα κοσμικών που υπήρχε στον Άγιο Νικόλαο Ζαρού η οποία αδελφότητα κρατούσε το παλαιό ημερολόγιο, αλλά ουδέποτε είχε σχέση με παρατάξεις. Σ' αυτό είχε συντελέσει η όντως διακριτική στάση του τότε Μητροπολίτη Γορτύνης κ. Τιμοθέου με τον οποίο συνδέονταν και είχαν εκκλησιαστική κοινωνία, αφού έστω και μόνον από εκείνον δέχονταν τα μυστήρια. Ο νυν Σεβ. Κύριλλος ολοκλήρωσε εκκλησιαστικά το καλό με σοφία και σύνεση. Έδωσε υπόσταση στην κοσμική αδελφότητα με το να γίνει Μονή με το παλαιό ημερολόγιο το οποίο εξαρχής ακολουθούσαν, να γίνουν Κανονικές Χειροτονίες του Ηγουμένου και ενός Διακόνου καθώς και οι Μοναχικές Κουρές των μελών της αδελφότητος. Είναι δηλαδή Μονή με το παλαιό ημερολόγιο, αλλά ανήκει στην Κανονική του τόπου Εκκλησία, ανενόχλητη, με ειδικό καθεστώς ακόμη και στα οικονομικά, διότι το μείζον της υποθέσεως ήταν να είναι εντός της Εκκλησίας. Και με τη χάρη του Θεού η Μονή πορεύεται σωστά, συνεχίζει το ασκητικό της πρόγραμμα που είναι μοναδικό στο είδος του απ' όλα τα Μοναστήρια της Ελλάδος αφού πάνω από σαράντα χρόνια τώρα, κάθε βράδυ τελείται αγρυπνία.
Ό,τι επετεύχθη στις δύο περιπτώσεις Αμερικής και Ζαρού και απ' ότι γνωρίζω και σε κάποια άλλη περίπτωση ενορίας "Γ.Ο.Χ." στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης που οικειοθελώς υπήχθη στη Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους κι έγινε Μετόχιό της και εξυπηρετείται εναλλάξ από Ιερομόναχο της Μονής αυτής, επετεύχθη διότι οι άνθρωποι αυτοί ήταν αγνών κινήτρων, καλοπροαίρετοι, αφανάτιστοι που ενδιαφέρονταν για τη σωτηρία τους, γι' αυτό και ο Θεός δεν τους άφησε να χαθούν.
Δυστυχώς όμως το αντίθετο συμβαίνει με την Εσφιγμένου. Εκεί επικρατεί το επάρατο δίδυμο πλάνης και φανατισμού.
Εφημερίδα "Μεσόγειος" 21-2-2003
