20.3.23

Το «ευαγγέλιο» του διαβόλου για την τραγωδία στα Τέμπη

Η πρόσφατη τραγωδία στα Τέμπη συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία! Να χάνονται τόσοι άνθρωποι, οι περισσότεροι νέοι, με τόσο άδικο τρόπο για απαράδεκτους και εξοργιστικούς λόγους είναι κάτι που δεν χωράει ο νους!


Πολλοί συγκλονίστηκαν και "έχασαν την γη κάτω από τα πόδια τους". Έχασαν τις σταθερές και τις βεβαιότητες της ζωής τους. Γέμισαν με ανασφάλεια και αναρωτιούνται αν αυτό το κράτος μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλειά τους. Πως είναι δυνατόν να συνέβη αυτό το δυστύχημα στο υποτιθέμενα "πιο ασφαλές μέσο μεταφοράς"; Πως εμπιστευθήκαμε τις ζωές των παιδιών μας σε άτομα που τους διακατέχει η ανικανότητα και η ανευθυνότητα; Ποιες νοοτροπίες και παθογένειες μας έφτασαν σε αυτό το σημείο; Διερράγη η όποια εμπιστοσύνη της κοινωνίας είχε απομείνει προς τους θεσμούς της Πολιτείας. Ο "βασιλιάς αποδείχθηκε γυμνός".


Μπροστά στο τραγικό γεγονός αρμόζει η σιωπή και η ενδοσκόπηση. Να σκεφθούμε τι κάναμε λάθος ως κοινωνία και ως παλαιότερες γενεές, ώστε να αφήσουμε την τύχη της ζωής των παιδιών μας σε ανεπαρκείς ανθρώπους. Να συλλογιστούμε πως θα αποφευχθούν νέες χειρότερες τραγωδίες.

19.3.23

Ο ηγουμ. της Μ. Εσφιγμένου για την συνέντευξη του πρωθυπουργού στον Στ. Θεοδωράκη

«Στην Ελλάδα ζούμε!»


Αλγεινή εντύπωση προκαλεί στην αδελφότητα της Μονής Εσφιγμένου η επιλογή του Σταύρου Θεοδωράκη για να δοθεί συνέντευξη του Πρωθυπουργού της Ελληνικής Δημοκρατίας με αφορμή το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, στην οποία - σύμφωνα με το διαφημιστικό της εκπομπής - θα παρουσιαστεί η "αυτοκριτική" του Πρωθυπουργού!


Ο Σταύρος Θεοδωράκης είναι ο πρώτος τηλεοπτικός διδάξας για την παράνομη είσοδο στο Άγιο Όρος, την καταπάτηση των νόμων του Αγίου Όρους, την καταφρόνηση των αρχών του Αγίου Όρους και την προβολή της παράνομης κατάληψης. Αφού "άνοιξε τον δρόμο" ακολούθησαν και οι υπόλοιποι παρόμοιοι με αυτόν.


Σε παλαιότερο επεισόδιο της εκπομπής "Πρωταγωνιστές" ο Σταύρος Θεοδωράκης δηλώνει ανερυθριάστως "πήδησα την μάντρα" του Αγίου Όρους "χωρίς άδεια και χωρίς διατυπώσεις" παρουσιάζοντας δημοσίως τις δηλώσεις ενός καταληψία την ώρα που πηδούσε τον φράκτη: "μια μικρή παρατυπία, στην Ελλάδα ζούμε!".

5.3.23

Ορθοδοξία και ορθόδοξος χριστιανός

Βρισκόμαστε στην Α΄ Κυριακή των Νηστειών και η Εκκλησία μας εορτάζει τον θρίαμβο της ορθοδοξίας, με την αναστήλωση των ιερών εικόνων. 120 σκοτεινά έτη πέρασε η Εκκλησία με διωγμούς, θανατώσεις, φυλακίσεις, απάνθρωπες τιμωρίες, όσων αντιστέκονταν στην προσβολή των ιερών εικόνων. Μέσα σ' αυτά τα δύσκολα χρόνια, η Ορθοδοξία άντεξε και τελικά επικράτησε. Το Ορθόδοξο πνεύμα ήταν αυτό που έδωσε νόημα στον δύσκολο αγώνα τόσων ανθρώπων, οι οποίοι έδωσαν ακόμη και την ζωή τους για την πίστη τους.

Αυτό το πνεύμα καλούνται και  οι χριστιανοί να ακολουθήσουν,
ιδίως αυτήν την περίοδο της μεγάλης τεσσαρακοστής. Είναι το κατ’ εξοχήν στάδιο, στο οποίο ο χριστιανός εντείνει τον πνευματικό του αγώνα με την σαρανταήμερη νηστεία. Νηστεία, όμως, όχι μόνο με την αποφυγή συγκεκριμένων τροφών, αλλά και με την αποφυγή των παθών που ταλαιπωρούν εσωτερικά τον άνθρωπο  και του αλλοιώνουν τον χαρακτήρα, βγάζοντάς τον από την πορεία του.

Όπως ο κάθε αγώνας αποκτά νόημα όταν γίνεται και με τους σωστούς όρους, έτσι και ο πνευματικός αγώνας του χριστιανού, με την νηστεία, αποκτά νόημα αν γίνεται σωστά, σύμφωνα με το Ορθόδοξο πνεύμα που θέσπισαν οι πατέρες της Εκκλησίας μας.

Νηστεία για τον ορθόδοξο χριστιανό σημαίνει αγώνας, προσφορά, θυσία. Πάλη με τον εαυτό του. Μίμηση του Χριστού, ο Οποίος νήστεψε στην έρημο σαράντα ημέρες πριν ξεκινήσει επίσημα το έργο Του. Νηστεία για τους ορθοδόξους είναι η έμπρακτη απόδειξη της πίστης τους, μακρυά από φαρισαϊσμούς και κοινωνικές τυπικότητες. Ο χριστιανός δεν νηστεύει για το καλό ή για να δείξει εικόνα καλού χριστιανού. Νηστεύει γιατί πιστεύει στον Θεό, γιατί θέλει να αγωνιστεί, το νιώθει ως πνευματική ανάγκη για τον εαυτό του, παλεύει με τα πάθη του, θυσιάζεται, γιατί θέλει να έχει στην ζωή του τον Χριστό. Η έννοια της θυσίας είναι η προσφορά στον Χριστό. Προσφέρει κάτι από τον εαυτό του. Του προσφέρει τον αγώνα του, ελπίζοντας στο έλεος και την αγάπη Του, ώστε να
καταφέρει να επιτύχει στον εσωτερικό του κόσμο την “καλήν αλλοίωση”, αυτή που μεταμορφώνει τον άνθρωπο και του δίνει πνοή ζωής.

Σε έναν κόσμο,
- που δείχνει ανήμπορος να διδαχθεί από τα λάθη του και
συνεχώς τα επαναλαμβάνει, ψάχνοντας θύματα για να ρίξει τις ευθύνες και να τα σταυρώσει,
- που ο άνθρωπος αδίκησε τον εαυτό του όταν σταύρωσε τον Θεό του,
- που δεν έμαθε από την αδικία της σταύρωσης και
γιαυτό εξακολουθεί να σταυρώνει,
-που τα λόγια τελικά ακούγονται σαν ευχολόγια, χωρίς ουσία, γιατί όλοι μιλούν χωρίς την καρδιά τους, μόνο για να μιλούν,
- που δεν άφησε θέση στον Χριστό και γιαυτό αγρίεψε,
σε έναν τέτοιο κόσμο, η ζωή του χριστιανού πρέπει να είναι το φωτεινό παράδειγμα και η μαρτυρία Χριστού. Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος που πρέπει να στολίζουν τον χριστιανό, χωρίς προσπάθεια και καλλιέργεια χάνονται. Η Εκκλησία μας δίνει ευκαιρίες για αναθέρμανση της πίστης μας. Η αγάπη, η χαρά και η
ειρήνη χωρίς προσπάθεια μετατρέπονται σε οργή, ταραχή και μίσος.


Εύχομαι το φως του Χριστού, που έλαμψε στις καρδιές και δυνάμωσε την πίστη, όλων των μαρτύρων και ομολογητών της Ορθοδοξίας μας, να λάμψει στην ζωή του κάθε ορθόδοξου χριστιανού και να διώξει κάθε σκοτάδι, που απειλεί και τον βγάζει από την πορεία του.


Καλή δύναμη για το υπόλοιπο της μεγάλης τεσσαρακοστής.

+αρχ. Βαρθολομαίος
Καθηγούμενος Ι. Μ. Εσφιγμένου

26.2.23

Καλή Σαρακοστή

Νέο στάδιο πνευματικού αγώνα ανοίγει πάλι μπροστά μας. Αρχίζει η αγία και μεγάλη σαρακοστή και η εκκλησία  καλεί τα παιδιά της να συμμετέχουν σ' αυτήν την κοινή προσπάθεια.

Ακούγεται παρήγορη και ελπιδοφόρα η πρόσκληση: "εμείς νηστεύουμε. Έλα και συ μαζί μας να προσπαθήσεις".

Παρηγοριά είναι η κοινή προσπάθεια. Ελπίδα είναι η πίστη στον Θεό και η προσμονή της Αναστάσεως.

Η νηστεία είναι ένα στάδιο πνευματικού αγώνα για τον χριστιανό. Αγωνίζεται και προσπαθεί να δυναμώσει τον πνευματικό του κόσμο. Χωρίς πνευματική δύναμη επικρατεί εσωτερική παγωνιά στον άνθρωπο, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να διαχειριστεί ούτε και τα πιο απλά ζητήματα. Επικρατεί σύγχυση μέσα του και δεν τον αφήνει να αποφασίζει ο ίδιος για τον εαυτό του.

Η νηστεία είναι μια ευκαιρία για τον χριστιανό όχι μόνο να στερηθεί κάποιες τροφές. Αυτό από μόνο του δεν έχει κανένα ώφελος και νόημα. Η νηστεία βοηθά τον άνθρωπο να πάρει ξανά τον έλεγχο του εαυτού του. Να μπορεί να τον διαχειριστεί, να τον καθοδηγήσει, να αντιλαμβάνεται εγκαίρως τα λάθη του και να τα διορθώνει.

Η νηστεία δεν αφορά την τροφή, δεν περιορίζεται μόνο στο στομάχι, αντιθέτως αφορά όλο το είναι του ανθρώπου. Όλες τις αισθήσεις μέσω των οποίων δέχεται αναρίθμητα ερεθίσματα, τα οποία καλείται να τα διαχειριστεί.

Η νηστεία είναι ευκαιρία επανεκκίνησης για τον πνευματικό άνθρωπο. Μέσα από την αναγνώριση των προσωπικών λαθών οδηγείται στην μετάνοια.

Η μετάνοια είναι η λύση με την οποία μπορεί ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει κάθε του πρόβλημα. Η μετάνοια είναι η αποδοχή της αλήθειας, η οποία οδηγεί στην ανάληψη των προσωπικών ευθυνών, κάτι το οποίο εσκεμμένα το αποφεύγει ο άνθρωπος. Δειλιάζει μπροστά στις ευθύνες του και γι αυτό προτιμά πάντα να ρίχνει την ευθύνη στον άλλον.

Χωρίς μετάνοια όμως δεν διορθώνεται η κατάσταση. Ιδού λοιπόν η ευκαιρία για τον κάθε Χριστιανό. Η περίοδος της μεγάλης σαρακοστής αρχίζει. Η αγάπη για τον εαυτό του, η οποία μεταφράζεται και αγάπη για τον πλησίον, θα φανεί μέσα από την προσπάθεια. Η νηστεία μας δίνει το δικαίωμα για αυτήν την προσπάθεια. Δική μας η επιλογή να αρπάξουμε αυτήν την ευκαιρία και να ξεκινήσουμε την προσπάθεια.

Ας ξεφύγουμε από  τα πρέπει και τις τυπικές υποχρεώσεις. Η Σαρακοστή δεν είναι έθιμο, δεν είναι ετήσια γιορτή, δεν είναι ευκαιρία να φάμε σαρακοστιανά για το καλό. Είναι αφορμή για αγώνα προσωπικό. Είναι αφορμή για επανεκκίνηση. Είναι αφορμή για μετάνοια. Το οφείλουμε στον εαυτό μας. Τον αδικούμε συνεχώς, έχοντάς τον αγκιστρωμένο σε μια ψεύτικη τυπική πραγματικότητα, η οποία μάλλον "βολεύει". 

Η ελπίδα της Αναστάσεως ας γίνει αφορμή πνευματικού αγώνα για όλους.

Καλή Σαρακοστή!

+αρχ. Βαρθολομαίος
Καθηγούμενος Ι. Μονής Εσφιγμένου



20.2.23

Κυριακή Απόκρεω

Βρισκόμαστε στην τρίτη Κυριακή του Τριωδίου, των Απόκρεω, όπως έχει ονομάσει η Αγία μας Εκκλησία αυτήν την ημέρα. Είναι η τελευταία Κυριακή που καταλύεται κρέας από τους χριστιανούς, οι οποίοι προετοιμάζονται για την νηστεία της μεγάλης τεσσαρακοστής.

Στην σημερινή Κυριακή έρχεται σε τελεία αντίθεση, το πνεύμα που μας παρουσιάζει η Εκκλησία με το πνεύμα που έχει επικρατήσει και έχει γίνει πλέον παράδοση, δηλαδή του ξέφρενου πανηγυριού, με τις μάσκες και με τις σερπατίνες.

Καλό είναι όμως να γίνεται μια προσπάθεια ερμηνείας και υπενθύμισης του πνεύματος των ημερών.

Εορτάζει ο κόσμος και χαίρεται με την Τσικνοπέμπτη, λες και θα νηστέψει μετά, και "τρέχει να προλάβει", για το καλό. Τρέχει σε αποκριάτικα πάρτυ, για να είναι μέσα στο πνεύμα των ημερών, πάλι για το καλό, όπως ακούγεται από πολλούς. 

Δεν κατηγορώ τίποτα, αντιθέτως είμαι υπέρμαχος σε κάθε αφορμή χαράς, φθάνει να μην είναι πρόσκαιρη και να χάνεται εύκολα. Η υπενθύμιση πάντα μας δίνει τροφή για σκέψη.

Έχει αναρωτηθεί κάνεις άραγε ποιο είναι το πραγματικό νόημα και πνεύμα των ημερών; Τι σημαίνει, έστω και ετυμολογικά, σαν λέξη η αποκριά;
Όλοι γιορτάζουν μία γιορτή χωρίς όμως να γνωρίζουν γιατί πραγματικά υπάρχει αυτή η γιορτή.

Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα ακούμε την περικοπή που μιλάει για την μέλλουσα κρίση. Τα ψαλτικά μέλη της ακολουθίας εκθειάζουν αυτήν τη στιγμή: "Ω ποία ώρα τότε, και ημέρα φοβερά, όταν καθίση ο Κριτὴς επὶ θρόνου φοβερού!"

Γεννάται εύλογα το ερώτημα, αν ταιριάζει το πνεύμα της μέλλουσας κρίσης με χορό και πανηγύρι; Αν αυτή η μέρα είναι ημέρα για να φοράμε μάσκα ή μία υπενθύμιση  ότι πρέπει να κοιτάξουμε τον εσωτερικό μας κόσμο και να βγάλουμε την μάσκα του υποκριτή που φοράμε στη ζωή μας;

Είναι λυπηρό το γεγονός ότι τελικά σαν άνθρωποι, ως λογικά όντα, δεν κατανοούμε το συμφέρον και τη χαρά μας. Το αποτέλεσμα είναι να χάνουμε τις ευκαιρίες  εσωτερικής προετοιμασίας που μας δίνονται, ώστε να αντέχουμε και να μπορούμε να διαχειριζόμαστε κάθε στιγμή της ζωής μας.

Ο Δίκαιος Κριτής δεν θα μας ρωτήσει ποτέ γιατί αμαρτήσαμε. θα μας ρωτήσει όμως γιατί δεν προσπαθήσαμε. Αυτό το οποίο θα είναι και το κριτήριο για να κερδίσουμε την εύνοια  του Δίκαιου Κριτή είναι αν εφαρμόσαμε στη ζωή μας την εντολή της αγάπης. Αυτή  όμως η εντολή περνά μέσα από την αγάπη προς τον πλησίον. 
"Να αγαπήσεις τον πλησίον σου σαν τον εαυτό σου!" 

Η ανιδιοτελής αγάπη δεν περιορίζεται σε πρόσωπα, στιγμές και καταστάσεις. Τα ξεπερνά, θέτοντας τα δικά της όρια, που ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική. Να σε σταυρώνουν και συ να συγχωρείς, να αγαπάς και να εύχεσαι ακόμη και για τον εχθρό σου.

 Δεν μπορείς να λες ότι αγαπάς τον Θεό και απεχθάνεσαι τον πλησίον σου, αφού ο πλησίον είναι εικόνα Θεού.
Δεν έχει νόημα η νηστεία αν δεν συνοδεύεται από πράξεις αγάπης προς τον πλησίον.

Αναφέρει χαρακτηριστικά η σημερινή ευαγγελική περικοπή: "τότε αποκριθήσεται αυτοίς λέγων· αμὴν λέγω υμίν, εφ᾿ όσον οὐκ εποιήσατε ενὶ τούτων των ελαχίστων, ουδὲ εμοὶ εποιήσατε."

Συνεπώς σύμφωνα με τα παραπάνω κατανοούμε το απλό νόημα της ημέρας. Προετοιμαζόμαστε για έναν αγώνα, αυτή την περίοδο της σαρακοστής, και για να έχει νόημα αυτός ο αγώνας θα πρέπει να συνοδεύεται και από κάποιες προϋποθέσεις. Βασική προϋπόθεση είναι η αγάπη μέσα στην οποία εμπεριέχεται και η αρετή της φιλανθρωπίας. Η αγάπη ολοκληρώνεται μέσα από τον πλησίον. 

"και αποκριθεὶς ο βασιλεὺς ερεί αυτοίς· αμὴν λέγω υμίν, εφ᾿ όσον εποιήσατε ενὶ τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοὶ εποιήσατε.
και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον, οι δε δίκαιοι εις ζωὴν αιώνιον."

Βρισκόμαστε προ των πυλών της μεγάλης τεσσαρακοστής. Η Αγία μας Εκκλησία ως στοργική μητέρα ενδιαφέρεται για τα παιδιά της και μας δίνει την ευκαιρία να αγωνιστούμε. Μας καλεί ελεύθερα να ακολουθήσουμε αυτό το δύσκολο μονοπάτι της προετοιμασίας και του αγώνα, με την σαρανταήμερο νηστεία, το οποίο όμως μονοπάτι, παρά την δυσκολία,  μυρίζει Ανάσταση!
Δική μας η επιλογή.

Καλή σαρακοστή.

+αρχ. Βαρθολομαίος
Καθηγούμενος Ι. Μ. Εσφιγμένου

31.12.22

Πρωτοχρονιάτικες ευχές

Με την χάρη του Θεού φθάσαμε στο τέλος άλλης μιας χρονιάς. Μιας χρονιάς που στιγματίστηκε με έναν ανίερο πόλεμο και με την απειλή μιας επισιτιστικής κρίσης. Μιας χρονιάς που, αν μη τι άλλο, μας υπενθύμισε ότι δύσκολα ο άνθρωπος μαθαίνει από την Ιστορία και τα λάθη του παρελθόντος.
Η ανατολή όμως του νέου έτους είναι μια ευκαιρία για την ανθρωπότητα και για τον κάθε άνθρωπο προσωπικά να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, μια νέα αρχή.

Πριν λίγες ημέρες εορτάσαμε την Γέννηση του Χριστού. Ήρθε ο Χριστός στην γη και έφερε την ελπίδα, την αγάπη, την χαρά και την ειρήνη. Σήμερα όμως όλοι κατανοούμε την έλλειψη χαράς στον κόσμο μας, την έλλειψη αγάπης και την έλλειψη ειρήνης. Όλα δείχνουν γύρω μας ταραγμένα και σε αδιέξοδο. Τελικά όλα μαρτυρούν ότι αυτή η έλλειψη είναι η απουσία του Χριστού από την ζωή μας.
Όπως σβήνουμε το φως και επικρατεί σκοτάδι, έτσι και στην ζωή μας επικρατεί σκοτάδι όταν σβήσουμε το αληθινό φως που είναι ο Χριστός.

Εύχομαι με την ανατολή του νέου έτους 2023 να ανατείλει στην ζωή όλων η ελπίδα, η χαρά και η ειρήνη. Να γεμίσει ο κόσμος μας φως ώστε να διακρίνουμε τα λάθη και την υποκρισία μας. Να διαλυθεί κάθε σκοτάδι που τρομοκρατεί και απειλεί. Να γευθούμε την αληθινή χαρά που μένει και να επικρατήσει η πολυπόθητη ειρήνη  στις ψυχές μας και στον κόσμο μας.

Καλή χρονιά και ευλογημένη!

+αρχ. Βαρθολομαίος
Καθηγούμενος Ι. Μονής Εσφιγμένου